سیمای شیعه از نگاه اهل بیت علیهم السلام صفحه 293

باشد به سوی خدا بالا نمی رود».(1)

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نیز می فرماید:

«مَن حَبَسَ مِن اَخیِهِ المُسلِمِ شَیئا مِن حَقِّهِ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیه بَرکَهَ الرِّزقِ إلاّ أن یَتُوبَ»؛

«کسی که حق برادر مسلمانش را حبس کند و ندهد خداوند متعال برکت را از روزی او می گیرد، مگر اینکه توبه کند».(2)

آن حضرت در مورد پیامدهای أُخروی تجاوز به حقوق دیگران فرمود:

«أتَدرونَ ما المُفلِسُ؟ فَقیلَ: المُفلِسُ فیِنا مَن لا دِرهَمَ لَهُ وَ لا مَتاعَ لَهُ، فَقالَ: المُفلِسُ مِن اُمَّتی مَن یَأتِی یَومَ القِیامَهِ بِصَلاهٍ و صِیامٍ و زَکاهٍ و یَأتِی قَد شَتَمَ وَ قَذَفَ هذا و أَکَلَ مالَ هذا و سَفِکَ دَمَ هذا و ضَرَبَ هذا، فَیُعطی هذا مِن حَسَناتِهِ، و هذا مِن حَسَناتِهِ. فإِن فَنِیَت حَسَناتُهُ قَبلَ أَن یُقضی عَلَیهِ أُخِذَ مِن خَطایاهُم فَطُرِحَت عَلَیهِ ثُمَّ طُرِحَ فِی النّارِ»؛

«آیا می دانید مفلس کیست؟ گفتند: مفلس در نزد ما کسی است که نه پولی دارد و نا کالا و متاعی. حضرت فرمود:

مفلس امت من کسی است که با داشتن نماز و زکات و روزه به عرصه محشر وارد می شود؛ اما کسانی که وی به آنان فحش داده و یا مال آنان را خورده یا خون آنان را ریخته و یا آنان را کتک زده، به وی هجوم می آورند و هر یک بخشی از اعمال نیک او را برمی دارند، و اگر اعمال نیکش بیش از آن که حقوق آنان را ادا نماید تمام شود از گناهان آنان برداشته می شود و به حساب او می گذارند؛ سپس او را در آتش می افکنند».(3)

کوچک نشمردن حقوق دیگران

حق مردم، همیشه حق آنان است؛ هرچند کوچک و اندک باشد و تا انسان رضایت صاحب حق را بدست نیاورد، حق تصرف در آن را ندارد. متأسفانه بسیار دیده می شود که کسانی، حتی بعضی از آنان که نسبت به حرمت تجاوز به حقوق دیگران آگاهی دارند و آن را مراعات می کنند، در مورد حقوق اندک و ناچیز

1- . بحارالانوار، ج 90، ص 321؛ میزان الحکمه، ج 2، ص 874.
2- . من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 15؛ وسائل الشیعه، ج 27، ص 325.
3- . بحارالانوار، ج 69، ص 6؛ میزان الحکمه، ج 3، ص 2444.