- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- دو وصیت از امیرالمؤمنین علیه السلام 5
- از ویژگیهای اهل تقوا 7
- شتاب به سوی آمرزش 7
- گستره بهشت و جهنم 8
- بهشت پرهیزکاران 9
- نشانه های اهل تقوا 10
- رعایت انصاف 12
- حزن و شادی مؤمن 12
- خوش رویی 14
- اشاره 15
- رهایی از بخل 17
- قرب و بعد 18
- بخل و بداخلاقی 19
- ننگ بخل 19
- رابطه بخل و ایمان 20
- سرچشمه بدی ها 21
- آتش بخل 22
- مضایقه از آب 23
- بخل قوم لوط 24
- کافر سخاوتمند و مؤمن بخیل 24
- ورود به بهشت ممنوع! 25
- گریه بخیل 26
- محرومیت بخیل 27
- اشاره 29
- آزمون هابیل و قابیل 33
- بخل ثعلبه 35
- بخل قارونی 37
- کوتاهی در پرداخت حقوق مالی 38
- وصی خود باش! 40
- اشاره 43
- سخاوت نجاتبخش 45
- سبک شدن عذاب 46
- سخاوتمند و آتش دوزخ 47
- محبوبیت سخاوتمند 48
- صدقه نجاتبخش 49
- مفضل در کوفه 50
- هموار کننده راه ایمان 53
- سخاوت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی 54
- اشاره 57
- اثر وضعی احسان 60
- سخاوت سامری 61
- خساست و سخاوت 62
- مسیر آسانی 64
- پاداشی افزون 66
- گذشت از گناه سخاوتمند 67
- اشاره 69
- نزول سوره «هل اتی» 72
- اخلاص در انفاق 73
- ایثار امیرالمؤمنین علیه السلام 75
- سخاوت در کربلا 77
- بهترین دست ها 78
- تجلی توحید در عاشورا 79
- پیر مغان 80
- فدائیان راه خدا 82
- پیام بزرگ عاشورا 84
- جوششی تا به هنگام ظهور 84
- اشاره 87
- گشایش درهای فقر 90
- بدون واسطه از خدا 91
- حفظ آبرو و عزت 93
- رزق مقدر 94
- ثروتمند سخی و فقیر قانع 95
- 1) رو نزدن به خلق 97
- اشاره 97
- وصیتهای مرحوم قاضی 97
- 2) توسل به اهل بیت علیهم السلام 98
- 3) پرهیز از رنجاندن دیگران 99
- سخت تر از آتش نمرود 99
- ضمانت بهشت 100
- آثار فقر 100
- پلی به سوی بی نیازی 101
- بی نیاز از عبدالکریم 104
- توکل و اعتماد به خدا 105
- درخواست از محتاج 106
- سیره حضرت ابراهیم علیه السلام 107
- اشاره 108
- در برابر نیازمندان 110
- اشاره 110
- 1) افراد تحت تکفل 111
- اشاره 111
- اولویت در انفاق 112
- 2)بستگان و دوستان نیازمند 113
- 3) سائلان صادق 115
- 4)سائلان غیر نیازمند 117
- دروغ سائلان و عذر اغنیا 118
- اشاره 120
- پشتیبانی فقرا 122
- مطالبه حقوق 123
- مراعات حقوق نیازمندان 124
- پناه دادن به دشمنان 125
- مراقبت از آبروی خود 125
- بخشش به دشمن در میدان جنگ 126
- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 127
- کمک های اهل بیت علیهم السلام 129
- سیره بزرگان 130
- شیخ زین العابدین مازندرانی 131
- منزلت ابن فهد حلی 131
- احسان فوق العاده آیت الله بروجردی 132
- اتفاق آبرو 133
- اشاره 134
- فرشتگان سائل 137
- امانتداران قیامت 138
- منزلت فقرای صابر 139
- عذرخواهی خداوند 140
- چرا خداوند ما را رد می کند؟! 141
- پیوند با فقرا 144
- نیکی به خود 145
- مالی که صرف خیر نشود 146
- اشاره 148
- انفاق با مال حرام 151
- احسان باطل 153
- انفاق پنهانی 155
- تکلف در انفاق 157
- انفاق آسان 158
- لذت ماندگار 159
- رعایت عزت نفس اشخاص 161
- انفاق نظام مند 162
- بالاترین انفاق 163
- اهمیت واجبات 164
- آثار و برکات پرداخت خمس 166
- در معرض دعای امام زمان علیه السلام 169
- وفای به عهد 170
- اهتمام به واجبات الهی 171
- ترس از مرگ 173
- پیوند با اهل بیت علیه السلام 173
- اشاره 176
- کلید رزق 179
- انفاق در همه حال همچنین می فرمایند: 180
- آزمون با فقر و غنا 181
- 2) دوری از شیطان 184
- باور به وعده های الهی 184
- 4) دفع نحوست 185
- 3) از میان برنده بدی ها 185
- 5) دفع بلا 186
- 6) بهبود بیماران 187
- 7) جذب دلها 188
- 8) آمرزش گناهان 188
- 10)اجابت دعا 189
- 9)ورود به بهشت 189
- دستی برای دریافت و دستی برای پرداخت 190
- اشاره 192
- قرض الحسنه 194
- پاداش قرض الحسنه 196
- مهلت پرداخت 197
- حل اختلاف 199
- انفاق های فرهنگی 200
- انفاق هایی که پذیرفته شد 201
- تنوع صدقات 203
- واسطه در خیر 204
- گشاده رویی 204
- وقف 205
- کمک کردن به افراد ناتوان 206
- احسان به نزدیکان 207
- صدقه برای اموات 208
- اشاره 212
- عفو بزرگ پیامبران صلی الله علیه و آله وسلم 216
- حسن ظن به خدا و اولیای الهی 218
- بخشش یوسف 219
- پیامبر در احد 221
- گذشت خداوند 221
- آموزگار آسان گیر 223
- امام مجتبی علیه السلام در برابر مرد شامی 224
- اشاره 228
گرفتاری حضرت یعقوب این بود که فقیر روزه دار دردمندی در خانه آمد، و اینها توجه نکردند که به او افطار بدهند. درخواست کرد، پیغام را به حضرت یعقوب نرساندند. خلاصه در اطعام این فقیر مؤمن کوتاهی کردند و آن ابتلائات برایشان شروع شد.(1)
4)سائلان غیر نیازمند
اما اگر کسی در درخواست کردن صداقت نداشت؛ وظیفه ما چیست؟
گاهی افرادی درخواست می کنند که ما آنها نمی شناسیم. نمی دانیم آیا راست می گویند یا دروغ. یا این که می دانیم دروغ می گویند. در برابر درخواست آنها چه باید کرد؟
سیره پیامبر و اهل بیت در ارتباط با چنین افرادی این بوده است که تا می توانستند رد نمی کردند و می فرمودند:
إِنَّا لَنُعْطِی غَیْرَ الْمُسْتَحِقِّ حَذَراً مِنْ رَدِّ الْمُسْتَحِقِّ؛
مابه غیر مستحق هم عطا می کنیم تا مبادا در این میان، مستحق واقعی را رد کرده باشیم.
یعنی ما گاهی به افرادی که به ظاهر مستحق نیستند کمک می کنیم، از ترس این که مبادا واقعا مستحق باشند. اگر اشتباها به غیر مستحق کمک کردیم، طوری نیست. خدا ثوابش را به ما می دهد؛ چون نیتمان خیر بوده است. ولی اگر کسی را که نیاز واقعی داشت و دردمند و گرفتار بود، رد
1- ١. رجوع کنید به: علل الشرایع، ج 1، ص 45؛ بحارالانوار، ج 12، ص 271. 2. عله الماعی، ص 101؛ بحارالانوار، 93، ص 159.