- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- دو وصیت از امیرالمؤمنین علیه السلام 5
- از ویژگیهای اهل تقوا 7
- شتاب به سوی آمرزش 7
- گستره بهشت و جهنم 8
- بهشت پرهیزکاران 9
- نشانه های اهل تقوا 10
- رعایت انصاف 12
- حزن و شادی مؤمن 12
- خوش رویی 14
- اشاره 15
- رهایی از بخل 17
- قرب و بعد 18
- بخل و بداخلاقی 19
- ننگ بخل 19
- رابطه بخل و ایمان 20
- سرچشمه بدی ها 21
- آتش بخل 22
- مضایقه از آب 23
- بخل قوم لوط 24
- کافر سخاوتمند و مؤمن بخیل 24
- ورود به بهشت ممنوع! 25
- گریه بخیل 26
- محرومیت بخیل 27
- اشاره 29
- آزمون هابیل و قابیل 33
- بخل ثعلبه 35
- بخل قارونی 37
- کوتاهی در پرداخت حقوق مالی 38
- وصی خود باش! 40
- اشاره 43
- سخاوت نجاتبخش 45
- سبک شدن عذاب 46
- سخاوتمند و آتش دوزخ 47
- محبوبیت سخاوتمند 48
- صدقه نجاتبخش 49
- مفضل در کوفه 50
- هموار کننده راه ایمان 53
- سخاوت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی 54
- اشاره 57
- اثر وضعی احسان 60
- سخاوت سامری 61
- خساست و سخاوت 62
- مسیر آسانی 64
- پاداشی افزون 66
- گذشت از گناه سخاوتمند 67
- اشاره 69
- نزول سوره «هل اتی» 72
- اخلاص در انفاق 73
- ایثار امیرالمؤمنین علیه السلام 75
- سخاوت در کربلا 77
- بهترین دست ها 78
- تجلی توحید در عاشورا 79
- پیر مغان 80
- فدائیان راه خدا 82
- پیام بزرگ عاشورا 84
- جوششی تا به هنگام ظهور 84
- اشاره 87
- گشایش درهای فقر 90
- بدون واسطه از خدا 91
- حفظ آبرو و عزت 93
- رزق مقدر 94
- ثروتمند سخی و فقیر قانع 95
- اشاره 97
- 1) رو نزدن به خلق 97
- وصیتهای مرحوم قاضی 97
- 2) توسل به اهل بیت علیهم السلام 98
- 3) پرهیز از رنجاندن دیگران 99
- سخت تر از آتش نمرود 99
- ضمانت بهشت 100
- آثار فقر 100
- پلی به سوی بی نیازی 101
- بی نیاز از عبدالکریم 104
- توکل و اعتماد به خدا 105
- درخواست از محتاج 106
- سیره حضرت ابراهیم علیه السلام 107
- اشاره 108
- در برابر نیازمندان 110
- اشاره 110
- اشاره 111
- 1) افراد تحت تکفل 111
- اولویت در انفاق 112
- 2)بستگان و دوستان نیازمند 113
- 3) سائلان صادق 115
- 4)سائلان غیر نیازمند 117
- دروغ سائلان و عذر اغنیا 118
- اشاره 120
- پشتیبانی فقرا 122
- مطالبه حقوق 123
- مراعات حقوق نیازمندان 124
- مراقبت از آبروی خود 125
- پناه دادن به دشمنان 125
- بخشش به دشمن در میدان جنگ 126
- سیره پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 127
- کمک های اهل بیت علیهم السلام 129
- سیره بزرگان 130
- منزلت ابن فهد حلی 131
- شیخ زین العابدین مازندرانی 131
- احسان فوق العاده آیت الله بروجردی 132
- اتفاق آبرو 133
- اشاره 134
- فرشتگان سائل 137
- امانتداران قیامت 138
- منزلت فقرای صابر 139
- عذرخواهی خداوند 140
- چرا خداوند ما را رد می کند؟! 141
- پیوند با فقرا 144
- نیکی به خود 145
- مالی که صرف خیر نشود 146
- اشاره 148
- انفاق با مال حرام 151
- احسان باطل 153
- انفاق پنهانی 155
- تکلف در انفاق 157
- انفاق آسان 158
- لذت ماندگار 159
- رعایت عزت نفس اشخاص 161
- انفاق نظام مند 162
- بالاترین انفاق 163
- اهمیت واجبات 164
- آثار و برکات پرداخت خمس 166
- در معرض دعای امام زمان علیه السلام 169
- وفای به عهد 170
- اهتمام به واجبات الهی 171
- ترس از مرگ 173
- پیوند با اهل بیت علیه السلام 173
- اشاره 176
- کلید رزق 179
- انفاق در همه حال همچنین می فرمایند: 180
- آزمون با فقر و غنا 181
- باور به وعده های الهی 184
- 2) دوری از شیطان 184
- 3) از میان برنده بدی ها 185
- 4) دفع نحوست 185
- 5) دفع بلا 186
- 6) بهبود بیماران 187
- 7) جذب دلها 188
- 8) آمرزش گناهان 188
- 10)اجابت دعا 189
- 9)ورود به بهشت 189
- دستی برای دریافت و دستی برای پرداخت 190
- اشاره 192
- قرض الحسنه 194
- پاداش قرض الحسنه 196
- مهلت پرداخت 197
- حل اختلاف 199
- انفاق های فرهنگی 200
- انفاق هایی که پذیرفته شد 201
- تنوع صدقات 203
- واسطه در خیر 204
- گشاده رویی 204
- وقف 205
- کمک کردن به افراد ناتوان 206
- احسان به نزدیکان 207
- صدقه برای اموات 208
- اشاره 212
- عفو بزرگ پیامبران صلی الله علیه و آله وسلم 216
- حسن ظن به خدا و اولیای الهی 218
- بخشش یوسف 219
- پیامبر در احد 221
- گذشت خداوند 221
- آموزگار آسان گیر 223
- امام مجتبی علیه السلام در برابر مرد شامی 224
- اشاره 228
نمی تواند بگوید من یک انسان با ایمان هستم. رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودند:
خَصْلَتَانِ لَا تَجْتَمِعَانِ فِی مُؤْمِنٍ الْبُخْلُ وَ سُوءُ الْخُلُق؛
دو خصلت و ویژگی است که در مؤمن جمع نمی شود: بخل و بداخلاق.
اگر این دو صفت در کسی جمع شد، بداند که حتما مؤمن نیست. یعنی دوست اهل بیت و مؤمن واقعی نیست. کسانی که اهل سخاوت نیستند و بداخلاق اند، در واقع جهنم برای خودشان فراهم می کنند. آدم بداخلاق مدام خودخوری می کند، با دیگران قهر است، عصبانی است. اول خودش را آتش می زند، بعد دیگران را. آدم ممسک و بخیل هم نه به خودش می رسد و نه به دیگران. بخل رذیله بسیار بدی است.
رابطه بخل و ایمان
امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند:
إِذَا لَمْ یَکُنْ لِلَّهِ فِی عَبْدٍ حَاجَهٌ ابْتَلَاهُ بِالْبُخْلِ؛ (1)
چون خداوند به بندهای توجهی نداشته باشد، او را به بخل مبتلا می سازد.
یعنی هر وقت بنده ای بر اثر گناه و معصیت و صفات بد، از نظر خدا بیفتد، مبتلا به بخل می شود. ما عقوبتی از این بدتر نداریم که کسی کاری کند که از نظر خدا بیفتد. وقتی از نظر خدا می افتد، خدا او را به بخل و خساست مبتلا می کند. و این سرازیری عذاب است. همچنین فرمودند:
لَا یَجْتَمِعُ الشُّحُّ وَ الْإِیمَانُ فِی قَلْبِ عَبْدٍ أَبَداً ؛(2)
هیچ گاه در دل
1- 1. اعلام الدین، ص 131؛ نهج الفصاحه، ص 456.
2- ٢. الکافی، ج 4، ص 44. ٣. الخصال، ج 1، ص 76 وسائل الشیعه، ج 9، ص 40؛ بحارالانوار، ج 70، ص 302