احسان راهی به سوی خوشبختی صفحه 218

فتح و پیروزی عفو و گذشت است. امیرالمؤمنین علی فرمودند:

اَلْعَفْوُ زَکاهُ الظَفَرْ؛(1)

عفو و گذشت زکات غلبه و پیروزی است

همچنین فرمودند:

أحْسَنُ العَفْوِ مَا کانَ عَنْ قُدْرَهٍ ؛(2)

در بهترین عفو آن است که از روی

قدرت باشد. وقتی که مردم مکه جمع شدند، پیغمبر خدا سؤال کردند: نظر شما درباره

من چیست؟ درباره من چه اندیشه و گمانی دارید؟

حسن ظن به خدا و اولیای الهی

امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند:

مَنْ ظَنَّ بِکَ خَیْراً فَصَدِّق ظَنَّه؛(3)

کسی حسن ظن و گمان نیکویی به شما دارد، گمانش را تصدیق بکن.

یعنی بر اساس حسن ظنش عمل کن. خدا هم با بنده اش همین گونه رفتار

می کند. امام رضا علیه السلام فرمودند:

أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِی بِی إِنْ خَیْراً فَخَیْراً وَ إِنْ شَرّاً فَشَرّاً ؛(4)

به خداوند خوش گمان باش؛ زیرا خدای عزوجل می فرماید: من نزد گمان بنده مؤمن خویشم؛ اگر گمان او به من خوب است، رفتار من هم با او خوب است. و اگر گمان

1- 1. نهج البلاغه، حکمت 211؛ تصنیف غررالحکم، ص 345.
2- 2، عیون الحکم، ص 111؛ تصنیف غررالحکم، ص 246.
3- ٣. نهج البلاغه، حکمت 248؛ تحف العقول، ص 82 بحارالانوار، ج 74، ص 229.
4- 4. الکافی، ج 2، ص 72؛ بحارالانوار، ج 7 ص 366.