- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزههای شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- اشاره 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوههای شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- نظریه مازلو 80
- اشاره 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- انگیزههای شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزههای معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزههای شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
پیشگفتار
پس از چندین سال حضور در عرصه فرهنگی بویژه تحصیل، تحقیق و تدریس در دانشگاه، جای خالی یک تحقیق جامع و کتاب مفید و فراگیر و جدید را در زمینه شهادت طلبی احساس نمودم.
همواره به این موضوع اندیشیدهام که چگونه میشود موضوعات کم اهمیتتر در حیطهی علوم اجتماعی بویژه روانشناسی و جامعهشناسی با عناوین روانشناسی... و جامعهشناسی... و کالبد شکافی... مورد تحلیل قرار میگیرد. و بعنوان یک یا چند واحد درسی در دانشگاهها تدریس میشود اما موضوعی با این عظمت و تأثیر و گستردگی هنوز جایگاه بایسته و شایستهای در محافل علمی و فرهنگی ندارد، در حالی که تعداد شهیدان تاریخ بیشتر از میلیونها نفر و تعداد شهادت طلبان نیز بسیار بیشتر از اینها است؟
آیا این تسامح بخاطر این است که اصولا این موضوع اصلا قابل تبیین و تفسیر نیست یا اینکه هنوز اهمیت و ضرورت و تاثیر آن درک نشده است. آیا در این موضوع نیز منتظر آنیم که سیاستمداران و روشنفکران بیگانه به تدوین و تبیین آن بپردازند و پس از سالها دوباره از زاویه دید آنها به اهمیت موضوع واقف شویم و یا تحلیل آنها را حقیقت محض بدانیم و به تحصیل و تبلیغ آن بپردازیم؟ اصولا شهادت طلبی که معنای واقعی ریشه در