- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزههای شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- اشاره 37
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوههای شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- اشاره 80
- نظریه مازلو 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- انگیزههای شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزههای معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزههای شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
شده باشد. همچنین پیامبر (ص) در جنگ تبوک درباره اهمیت شهادت در راه خدا و منزلت شهیدان راه خدا فرمودند: «آنها بر منابری از نور مینشینند و مردم درباره آنها میگویند: اینان افرادی هستند که خون خود را در راه خدای جهانیان نثار کردهاند و همچنان بر منبرهای نور هستند تا خداوند عزوجل میان بندگان خود حکم فرماید» [110] .
شهادت طلبی از دیدگاه امام علی
با توجه به گفتار و نوشتار و رفتار ایشان اهمیت و ارزشهای والای جهاد و شهادت را میتوان به دو قسمت عمده تقسیم کرد:
1- ارزش و اهمیت مرتبه و مقام شهادت: همانطوریکه قبلا ذکر شد امام علی (ع) از پیشگامان عرصه شهادت بود و توجه به زندگی او بیانگر این موضوع است که هرگز از مصاف با مرگ نمیهراسید و همواره آرزوی شهادت داشت. و هر مرگی را به غیر از شهادت برای خود خسارت میدانست. از نظر او شهادت نردبان تکامل انسان است و لذا آرزو داشت آخرین پله از نردبان تکامل را با شهادت طی کند. از این منظر شهادت خود یک ارزش متعالی و یک درجه تکامل انسان برای حیات جاودانه است و لذا آرزوی دیرینه علی (ع) است. او درباره علاقه خود به شهادت میفرماید:«به خدا سوگند علاقه و انس فرزند ابوطالب به مرگ سرخ بیش از علاقه کودک به پستان مادر است». [111] .
و یا در جایی دیگر میفرماید: «براستی با کرامتترین مرگ کشته شدن در راه خدا (شهادت) است و قسم به کسی که جان فرزند ابوطالب در دست اوست اگر هزار ضربت به فرق من فرود آید که به این وضع کشته شوم بهتر است که در بستر با یک بیماری بمیرم.» [112] .
او همواره به شهادت عشق میورزید و خود را دوستدار شهادت در راه خدا و مشتاق لقای پروردگار میدانست. هنگامی که (رسولالله از او درباره چگونگی صبر او در هنگام شهادت میپرسد، میفرماید: «یا رسولالله پایگاه شهادت پایگاه صبر نیست بلکه جایگاه شکر و بشارت است.» [113] از نظر او شهادت مرتبه و جایگاهی است که اگر کسی به