جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 127

براساس استدلال آماری حاصل بی‌نهایت مساوی با یک تقسیم بر N ضربدر بی‌نهایت است. بنابراین تلاش و جدیت برای وصول به سود نامحدود و نامتناهی اگر چه احتمال ضعیف هم داشته باشد امری عقلانی و مقبول است از نظر ریاضی، ارزش احتمال به دو عامل مربوط است: اول درصد احتمال و دوم مقدار محتمل و حاصل ضرب این دو ارزش احتمال را مشخص می‌کند. همانطوریکه اولیاءالله معتقدند اسارت در زندان جسم و دنیا و دل بستن به این علایق عالم گذرا شایسته وجود انسان ملکوتی و رهنورد «عالم علوی» نیست چرا که بقول حافظ:

آدمی در عالم خاکی نمی‌آید بدست

عالمی دیگر بباید ساخت و از نو آدمی

بنابراین انسان عاقبت‌اندیش بویژه انسان مومن و شهادت طلب که خداوند به او مژده «حیات طیبه» و جاوید را داده است. می‌کوشد در طریق وصول به حیات جاوید و سعادت اخروی بکوشد.

ارتباط شهادت طلبی و عرفان‌

شهادت نقطه اوج عرفان وشهادت طلبی از ملزومات عارف کامل است. در جهان‌بینی اسلامی شناخت از طریق عرفان معرفتی است که انسان از طریق تهذیب نفس و صفای دل کسب می‌کند و این معرفت لازمه وصل به حقیقت است و عارف کسی است که به حقیقت واصل شده باشد. «این طلب وصل که جز طلب اصل نیست، غایت سیر و سلوک عارف است راه نیل بدان هم تمسک به شریعت و سیر در طریقت است تا نیل به حقیقت که هدف وصل همان است حاصل آید.» [163] .

عرفان، ظهور و حضور فطرت است، برای وصل به غیب و احساس دغدغه درونی بشر در عالم سفلی برای وصل به عالم علوی است. احساس درد و تکاپوی عارف با روشنفکر و فیلسوف یکسان نیست. روشنفکر با آگاهی در جامعه احساس دردمندی در او هویدا می‌شود و دردمندی عارف، درونی و براساس نیاز فطری است اما احساس دردمندی فیلسوف با دانستن و شناختن حقیقت آغاز می‌شود.

ابزار و تکیه اصلی عرفان بر عشق و شوق، وصال است. عارف به دنبال سیری عارفانه و عاشقانه و واصلانه است. متعالی‌ترین مرحله و مرتبه عشق فانی شدن و جان نهادن بر سر پیمان و گذشتن از هستی و متعلقات در طریق حب معشوق و معبود است.