جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 142

می‌شوند مجازات‌های اسلامی را که براساس قواعد و قوانین و مصالح الهی صادر شده‌اند، خشونت جلوه می‌دهند. آنها حدود، قصاص و حتی جهاد و شهادت طلبی را مصداق خشونت می‌دانند. در حالی که براساس تعالیم وحی این موارد عین رحمت و عدالت است. چگونه می‌شود عکس‌العمل و مجازاتی که در برابر خشونت متجاوزان و مفسدان انجام می‌گیرد را خشونت و غیرقابل قبول دانست. بدیهی است کسی که اینگونه می‌اندیشد براساس تفکر لیبرالسیم و سکولاریزم قضاوت می‌کند و یا از زاویه دید آنها و با عینک آنها به واقعیات فرهنگهای دیگر نگاه می‌کند. اسلام نه طرفدار تساهل افراطی و نه خشونت افراطی است بلکه طرفدار تعادل است. حقیقت این است که تساهل افراطی باعث تغافل می‌شود و غیرت و حمیت و حساسیت و شجاعت را که لازمه وجودی یک مسلمان در قبال انسانهای دیگر است، از او می‌گیرد. و خشونت افراطی و غیرمجاز نیز موجب تظاهر و تنافر آنها نسبت به دین می‌شود. در قرآن کریم هم از صفت غضب و جلال و قدرت و قهر برای خداوند استفاده شده است و هم از صفات جمال و رحمت و عطوفت. در اسلام و تعالیم اسلامی و تعالیم همه انبیاء اصل بر رحمت و عطوفت و محبت است و غضب و خشم جنبه ثانویه دارد.

«در نظام هستی اصالت از آن رحمت و سعادت و رستگاری است و کفرها، فسق‌ها و شرور عارضی و غیراصیل می‌باشند.» [174] اگر چه در منطق و ایدئولوژی اسلامی اصالت با رحمت است اما این مسئله نباید موجب سوء برداشت گردد زیرا پیامبری که سنت و سیره‌اش در تبلیغ موعظه و دعوت به تفکر و تامل و حکمت است در موقع اضطراری و استثنایی باید اهل دفاع و قتال و جهاد و شهادت باشد و از تمام توانائی‌های موجود برای جلوگیری از سلطه دشمنان سود جوید از سرزنش ملامت‌گران و محافظه طلبان و مرعوبان نترسد چرا که او موظف است که به این آیه یعنی «اشداء علی الکفار و رحماء بینهم» عمل کند.

پیامبر اسلام (ص) و امام علی (ع) و خلفای راشدین در چندین جنگ شرکت کرده و به بسیج لشگر پرداختند. همه‌ی این جنگها جنبه مقابله با خشونت دشمنان حالتی پیشگیرانه داشت. البته پیامبر برای جهاد ابتدایی و رهایی بخش و آزادی بخش مجوز داشت اما غالب جنگهای او جنبه دفاعی داشت مثلا مجاهدان و شهیدان برای مقابله با تعرضات و خشونت‌های دشمنان در جنگهای بدر، احد، احزاب و... به میدان نبرد رفته