جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 148

زیانهای خود ندارد.» [178] .

خودکشی در فرهنگ اسلامی امری مذموم و مطرود است. قرآن می‌فرماید: «و لا تلقوا بایدیکم الی التهلکة» [179] با دستان خودتان، خود را به هلاکت نیفکنید. غالب مفسرین منظور از این آیه را به کشتن دادن خود و بی‌گدار و بدون حساب به میدان خطر رفتن، بدون در نظر گرفتن نتایج آن، می‌دانند. هر گونه آسیب رسانی به جان و مال بدون دلیل شرعی و عقلی تهلکه است. و نیز از امام علی (ع) منقول است که فرمودند مومن به هر مرگی ممکن است بمیرد الا خودکشی. در حالی که جهاد و شهادت طلبی هم بر حجت شرعی منطبق است و هم عقل عاقبت‌اندیش آنرا می‌پذیرد. از نظر قرآن چه بسا چیزهایی که ظاهرا خسارت و ضرر و زیان بنظر می‌رسد اما در واقع منافع و فواید فراوان دارد اگر چه عده‌ای از درک آن عاجزند. شهادت نیز این گونه است. اگر چه خانواده‌ها و جامعه افرادی مفید را از دست می‌دهند اما در نهایت فواید و آثار مفیدی برای اجتماع در بر دارد. بنابراین فدا کردن جان در راه آرمانهای متعالی و ارزشهای مقدس نه تنها «تهلکه» محسوب نمی‌شود بلکه از منظر بسیاری از بزرگان گاهی واجب می‌شود.

چنانکه امام خمینی (ره) معتقد است «اگر بپا داشتن حجتهای اسلام بگونه‌ای که باعث دفع و رفع گمراهیها شود و بستگی به فدا کردن جان یا جانها داشت، ظاهر این است که این فدا کردن واجب است.» [180] .

عده‌ای از تحلیل‌گران که شناخت صحیحی از معارف اسلامی ندارند و یا عامدا قصدا دارند با تعبیر خودکشی از شهادت طلبی‌های مجاهدان مسلمان در گذشته و حال از بار ارزشی آن بکاهند و یا بخاطر هراس از این روحیه و ترس از تقویت و فراگیری این روحیه در آزادگان و بویژه مسلمانان جهان، آنرا فقط مربوط به صدر اسلام می‌دانند. آنها از شهادت طلبی رزمندگان اسلام با تعبیر انتحار یاد می‌کنند و یا رفتاری انتحاری را که منجر به مرگ می‌شود اگر چه علیه متجاوزان و اشغالگران باشد را با تفسیری غیرواقعی (که امروزه در عرف ما اسلام آمریکایی نامیده می‌شود) جایز نمی‌دانند. به همین خاطر است که آنها علاقمندند راز و رمز این روحیه را درک نمایند تا برای مقابله با آن ترفند مناسبی را طراحی کنند. در کنفرانس معروفی که در «تل آویو» جهت تحلیل بنیادگرائی