جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 150

نظریه همبستگی معنوی

اکنون موقع آن است که به طرح یک نظریه نوین درباره شهادت طلبی بپردازیم. در فصول گذشته موضوع شهادت طلبی را از منظر ادیان و فرهنگها، جامعه‌شناسی، قرآن و سنت روانشناسی اجتماعی و نیز از منظر اندیشمندان اسلامی بیان کردیم و ارتباط بعضی از مفاهیم را با شهادت طلبی بررسی کردیم. در این بخش دیدگاه نهایی خود را درباره شهادت طلبی طرح می‌نماییم. البته «از آنجایی که جنبه‌های مختلف یک مسئله غالبا در حیطه و شمول دیدگاهها یا جهت‌گیری‌های نظری و متفاوت قرار دارد، یا باید از میان دیدگاه‌های موجود یکی را که از همه مناسبتر است، برگزید و یا باید دیدگاهی متفاوت از آنهایی که از پیش وجود داشته‌اند، ساخت.» [181] تئوری‌ها درباره شهادت طلبی در عین حالی که با نظریه‌های قبلی بی‌ارتباط نیست اما جدید و فراگیر است. این نظریه که ما آنرا «نظریه همبستگی معنوی»، نام نهاده‌ایم، دارای سه وجه است. وجه اول در واقع مثلثی است که از سه زاویه بنام آموزه‌های دینی،