جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 31

خود مایه می‌گذارد، اگر چه خودش به شهادت می‌رسد اما نام او همواره در تارک ایران می‌درخشد و ایرانیان مدیون وطن دوستی او می‌شوند. «از دیدگاه قهرمانان حماسه‌های ملی ایران، سرکوبی بدخواهان و انتقام از آنان به عنوان وظیفه‌ای است مقدس که مسئولیت آن به ایشان محول شده است. لذا در راه ابلاغ و انجام این رسالت با تمام قوا حتی تا پای جان می‌کوشیدند و قصور و تقصیر در آن را به زعم خود گناهی نابخشودنی و نافرمانی از خداوند تلقی می‌کردند.» [28] .

انگیزه والای بسیاری از پهلوانان و قهرمانان تحقق آرمانهای والای انسانی و ارزشهای ملت ایران و نبرد با نامردمیها و ناپاکیها و مبارزه با شیاطین است.

«از ابعاد اصلی روحیات این قهرمانان آرمان‌گرایی است که خود انگیزه اصلی حرکت و کوشش آنها در جهت تعالی اخلاقی است و از این رو نبرد انسان در واقع نبرد میان خوبی و بدی است و از آیین یزدانی مایه می‌گیرد.» [29] .

البته اعتقاد ملت ایران تا حد زیادی تحت تاثیر تعالیم زرتشت بود. دین زرتشت بر پایه طریقه یکتاپرستی بنا نهاده شد و او اعتقاد به خدای حکیم و اهورامزدا را وجهه کار خود ساخته بود. از نظر او درون انسانها صحنه نبرد دایم خیر و شر است و این تضاد همواره در درون آدمی شعله‌ور است. وظیفه هر انسانی این است که ندای منادی و فرشته نیکی را اجابت کند و از سخن دیو بگریزد. زردشتیان باید دیو را دشمن بینگارند و مزدا را بپرستند. هر کسی که در گروه دیوان باشد بدو شریر است و با پیروان و متابعان دیوان باید جنگید. بنابراین راه صلاح و خوبی آنست که مردم کردار نیک و گفتار نیک و پندار نیک داشته باشند و یزدان را بپرستند و راه بدی و شر آن است که با بدان و بدکاران همکاری کنند. در روز رستاخیز نیکوکاران به بهشت و بدکاران به جهنم می‌روند. از نظر زردشت نبرد و تنازع بین خیر و شر سرانجام بعد از آنکه دور زمان تکمیل شود به پیروزی اهورامزدا بر اهریمن می‌انجامد. معروف آن است که زردشت آتش نمی‌پرستید ولی آتش را رمز قدوسی و نشانی گرانبها از اهورامزدا می‌دانست، اما عده‌ای از پیروان او بعدا کیش آتش‌پرستی را بنیان نهادند. منقول است که زردشت بخاطر ترویج دین خود سالها زندانی شد و پس از آزادی چندین پیکار با دشمنان بر پا کرد. عده‌ای از نویسندگان اوستا معتقدند که زردشت عاقبت در راه تعالیم خود شهید شد. در کتاب تاریخ جامع ادیان