- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزههای شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- اشاره 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوههای شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- اشاره 80
- نظریه مازلو 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- انگیزههای شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزههای معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزههای شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
شیخ محمد خیابانی در تبریز و مبارزات آیتالعظمی لاری در جنوب و نیز مجاهدات و شهادت بسیاری از علماء و روشنفکران و گروههای اجتماعی مردم در حکومتهای قاجار و پهلوی از نمونههای آن است. فداکاری در راه پیروزی نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران نیز یکی از جلوههای از خود گذشتگی و مجاهدت ملت ایران است.
شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
بدون شک 15 خرداد 42 آغاز فصل جدید نهضت ملت ایران و به تبع آن شکلگیری و تداوم انقلاب اسلامی ایران بدون تردید یکی از جلوههای ایثار و شهادت طلبی در قرون اخیر است.
مقاومت دلاور مردانه ملت مسلمان ایران در طول دوران انقلاب از 15 خرداد 42 تا 17 شهریور 57 و 22 بهمن 57 و بعد از آن همواره با ایثار و گذشت و فداکاری و از جان گذشتگی عجین بوده است.
بررسی شعارهای انقلاب اسلامی محرم 1342 تا محرم 57 و پس از آن نشان میدهد که تاثیر حادثه کربلا و نهضت عاشورا در انقلاب اسلامی بسیار مشهود است. بیشک شعارهایی از قبیل: کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا، خون بر شمشیر پیروز است.، نهضت ما حسینی است رهبر ما خمینی است.، تا خون در رگ ماست خمینی رهبر ماست. و توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر ندارد، نشانه اوج از جان گذشتگی مردم مسلمان ایران است.ایثار و شهادت طلبی در انقلاب اسلامی بصورت یک ارزش اجتماعی در بین بسیاری از افراد و بویژه جوانان مطرح شده بود. در سایهی انقلاب اسلامی و رهنمودهای رهبران انقلاب اسلامی با الهام از تعالیم قرآن کریم نسلی پرورش یافته بودند که شهادت را سعادت میدانستند و آرزو میکردند در راه اهداف عالیه انقلاب اسلامی به درجه شهادت برسند. مقابله با مردان و زنان از جان گذشتهای که غسل شهادت کرده و کفن میپوشیدند و به راهپیمایی میآمدند برای حکومت پهلوی و حامیان آن امری ثقیل و صعب بود.
در عصری که سخن منسوب به نیچه که خدا را دیگر مرده میپنداشت و سخن منسوب به مارکس که دین را افیون تودهها میخواند، هنوز پر مشتری بود، ما شاهد یکی از بزرگترین انقلابات جهان آنهم با تاسی از فرامین خداوند و پیروزی از کتاب و سنت و الهام از رهبران دینی و روشنفکران مذهبی بودیم.