- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزههای شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- اشاره 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوههای شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- اشاره 80
- نظریه مازلو 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- انگیزههای شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزههای معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزههای شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
عصاره اندیشهها و ارزشها و انگیزههای شهیدان است) شعارها، پیشانی بندها، نام و رمز عملیاتها، گفتوگوی شبهای عملیات، خاطرات و نامههای شهدا و رزمندگان اسلام، سخنان خانوادههای شهدا، مجالس تشییع و بزرگداشت شهدا، سنگهای مزار شهدا، تابلوهای مناطق عملیاتی و نوحهها، سرودها و اشعار و داستانها و فیلمهای مستند دفاع مقدس، سخنرانیها و پیامهای رهبران انقلاب و فرماندهان جنگ بوضوح یافت.
تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام
اشاره
الف) شهادت طلبی در صدر اسلام: در طول 23 سال از دوران رسالت پیامبر در صدر اسلام، بخاطر تعالیم قرآنی و توجه به ارزش ایثار و شهادت در راه آرمانهای متعالی موارد فراوانی از فداکاریهای و از خود گذشتگیها مشاهده شد که بینظیر بود. پیامبر اسلام خود از نمونههای بارز فداکاری بود. در این راه او در مقابل تهدیدات دشمنان تسلیم نشد و از حقانیت رسالت خود دفاع کرد. بارها تا مرز شهادت پیش رفت اما هرگز دست از مقاومت و پایداری برنداشت. استقامت و از جان گذشتگی ایشان در حدی بود که فرمودند: اگر خورشید را در دست راست من و ماه را در دست چپ من قرار دهند، تا از اهداف و رسالت خود دست بردارم، من تسلیم نخواهم شد این سخن ایشان به این معنی است که او در برابر تطمیعها و تهدیدها تا پای جان بایستد. بسیاری از اصحاب و نزدیکان پیامبر و مجاهدین صدر اسلام در راه دفاع از دین و در مبارزه با بتپرستان و فتنهگران به درجه رفیع شهادت رسیدند. در تاریخ اسلام بویژه در جنگهای بدر، احد، موته، حنین، احزاب و... نمونههای فراوانی از گذشت و ایثار و جانبازی بوسیله مجاهدانی چون جعفر طیار، حمزه سیدالشهدا، علی بن ابیطالب، زید بن حارثه، عبدالله بن رواحه، عمار یاسر، مصعب ابنعمیر، ابوذر، مقداد و بسیاری از مجاهدان و شهیدان نقل شده است.
چه بسا رزمندگانی که بارها خدمت پیامبر اسلام رسیده و از او تقاضا میکردند که دعا کند تا در صف شهدا قرار بگیرند. منقول است حارث بن مالک آنقدر شوق شهادت داشت که با التماس از رسولالله تقاضا نمود که «از خدا بخواه شهادت در رکاب شما را نصیبم گرداند.» [33] .
ابنسراقه و جوانان دیگر در پاسخ به پیامبر که پرسیده بود آرزوی شما چیست؟