- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزه‌های شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- اشاره 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوه‌های شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- نظریه مازلو 80
- اشاره 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- انگیزه‌های شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزه‌های معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزه‌های شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
ماجرای شهادت ابوذر در صحرای ربذه که در واقع قربانی اعتراض به آغاز نظام طبقاتی و تبعیض نژادی بود نیز زبانزد خاص و عام است.
ماجرای شهادت طلبی حجر بن عدی و یاران انقلابیش در سرزمین «مرج و عذرا» بدست عمال جنایتکار معاویه به جرم دفاع از سنت و قرآن صورت گرفت در تاریخ اسلام مشهور است. معاویه درباره روحیه حماسی و شهادت طلبانه حجر بن عدی گفته بود: اگر یارانی مثل حجر داشتم حکومت اموی را تا انتهای دنیا می‌گستراندم. علاوه بر این شهدا، مردان بزرگی چون میثم تمار، رشید هجری، سهل بن حنیف، قیس بن سعد، محمد بن ابی‌بکر و بسیاری دیگر از شیعیان بودند که قبل از حادثه عاشورا و بعد از آن به جرم اعتراض و مقابله با حاکمیت جابرانه بنی‌امیه به شهادت رسیدند.
جلوه‌های شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن
بی‌گمان کربلا عرصه جاودانه‌ترین و موثرترین شهادت طلبی‌ها در طول تاریخ بشمار می‌رود. در طی قرون متمادی، نقش حماسی و احساسی و سیاسی قیام کربلا منشأ تحولات عمده‌ای از بسیج اجتماعی مردم در نهضتهای اصلاح‌گرایانه و ایثارگرایانه بوده و خواهد بود.
حسین بن علی (ع) و یاران فداکارش در قیام عاشورا ماندگارترین جلوه‌های ایثار و از خود گذشتگی را در شعار و شعور و عمل متجلی ساختند. امام حسین (ع) که بعلت عدم بیعت با حکومت ظالمانه و مفسدانه یزید مجبور به ترک شهر پیامبر یعنی مدینه و سپس در ایام حج عازم سفر به سرزمین عراق می‌شود در زمین کربلا متوقف و با سپاهیان یزید روبرو می‌شود.
مآخذ و منابع مختلف سنی و شیعه در جریان این سفر و نیز در روز عاشورا و پس از آن جملات و حوادث شورانگیز و شهادت طلبانه ماندگاری از امام و یارانش نقل نموده‌اند که به بعضی از آنها اشاره می‌شود. منقول است که در شب قبل از شهادت، امام حسین (ع) یارانش را در خیمه‌ای جمع کرده و با آنان اتمام حجت نمود. او خبر شهادت خود و همه کسانیکه با او بمانند را به آنها ابلاغ نمود و آنها را در ترک صحنه نبرد و حفظ جان خود آزاد گذاشت اگر چه عده‌ای که سعادت حضور در جاودانه‌ترین حادثه استشهادی تاریخ را نداشتند اردوی او را ترک کردند اما جملات شورانگیز و حماسه عبرت‌انگیز یارانی که به پیمان خود وفادار ماندند بسیار جالب و شنیدنی است. بعد از سخنان سیدالشهدا