جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 59

فرهنگ بسیار مشکل است.

در حالیکه بسیاری از ملتها و دولتها و اندیشمندان جهان، عملیات شهادت طلبانه فلسطینی‌ها را حق مسلم آنها می‌دانند ولی جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا این عملیات‌ها را تروریستی خوانده و معتقد است نباید به آنهایی که دست بدین عملیاتها می‌زنند شهید اطلاق شود.

همانطوریکه گفتیم مرتن کنش اجتماعی را برآیند ارتباط ارزشها و ساختار فرهنگی و خوبها و بدها، با هنجارها و ساختارها و بایدها و نبایدها می‌داند.

تعیین معیار برای سنجش این موضوع که یک کنش با ساختار فرهنگی موافق است یا مخالف، همیشه آسان نیست. رسیدن به اشتراک در نظام بین‌المللی درباره یک کنش مشکل است. مثلا عده‌ای از سیاستمداران آمریکایی با معیارهای فرهنگی خاص خود درباره مسائل فرهنگی و قضائی کشورهایی چون ایران، لبنان، فلسطین، ویتنام، کوبا و چین و... اظهار نظر می‌کنند و انتظار دارند ملاکهایی که آنها برای انحراف مشخص می‌کنند مورد پذیرش همگان باشد. بر این اساس است که دیگران را ناقض حقوق بشر و تروریست و... می‌خوانند و خود را حامی دموکراسی و مدافع حقوق بشر قلمداد می‌کنند.

نظریه «ستیز» (تضاد)

Conflict.

اگر چه تضاد و تغییر و دگرگونی و تحول از دیرباز مورد توجه اندیشمندان بوده است اما نظریه تضاد در قرون اخیر بیشتر تحت تاثیر اندیشه‌های «کارل مارکس» [58] تکامل پیدا کرد. آموزه‌های مارکس در مقطعی از زمان با شور و هیجان زیادی توسط سوسیالیستهای جدید و جنبشهای کمونیستی پذیرفته شد. از نظر مارکس این نبرد و رقابت و مبارزه شدید طبقاتی است که کلید تحول تاریخ است. براساس دیدگاه او - که البته بعدا کمی آنرا تعدیل کرد - دگرگونی‌های اجتماعی بطور مستقیم تحت تاثیر دگرگونیهای اقتصادی است. به عبارتی اقتصاد زیربنا و سایر ابعاد روبنا است. مارکس در کتاب نقد اقتصاد سیاسی می‌گوید: شیوه‌های تولید، زندگی مادی و شرایط اجتماعی و سیاسی و حیات فکری را در کل تامین می‌کند. افکار، محرک نخستین نیستند بلکه واکنش مستقیم یا