- پیشگفتار 1
- مقدمه 7
- بررسی مفهوم شهادت و شهادت طلبی 12
- تاریخچه و انگیزه‌های شهادت طلبی در ادیان و فرهنگها 17
- شهادت طلبی در آیین یهود 19
- شهادت طلبی در مسیحیت و غرب 21
- شوالیه گری در غرب 25
- شهادت طلبی در آیین شینتو 26
- شهادت طلبی در فرهنگ ژاپن 26
- شهادت طلبی در تاریخ معاصر ژاپن 28
- شهادت طلبی در ایران 29
- شهادت طلبی تا قبل از انقلاب اسلامی 32
- شهادت طلبی در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 35
- تاریخچه و نمونههای شهادت طلبی در اسلام 37
- اشاره 37
- نمونههای شهادت طلبی بعد از پیامبر تا قیام عاشورا 38
- جلوههای شهادت طلبی در کربلا و پیامدهای آن 40
- شهادت طلبی از دیدگاه جامعه شناسی 44
- کارکرد گرایی 45
- نظریه دورکیم درباره شهادت طلبی 47
- نمونه شناسی (تیپولوژی خودکشی در تئوری دورکیم) 51
- دیدگاه مرتن 55
- نظریه «ستیز» (تضاد) 59
- دیدگاه «تفهمی» (تفسیرگرایی) 64
- مارکس وبر (1864 - 1920) 65
- انواع کنش از نظر ماکس وبر 68
- دیدگاه مبادله 73
- شهادت طلبی از دیدگاه روانشناسی اجتماعی 78
- نظریه مازلو 80
- اشاره 80
- نظریه سلسله مراتب نیازها 81
- سلسله مراتب نیازها 82
- خودشکوفایی و ویژگیهای افراد خودشکوفا 82
- فوق انگیزشها 86
- ارزشهای بودن یا «ارزشهای B» و ارتباطشان با فوق انگیزشها 87
- دیدگاه فروید 90
- دیدگاههای مربوط به خشونت 91
- شهادت طلبی در قرآن و سنت 96
- انگیزه‌های شهادت طلبی از نظر پیامبر اکرم 100
- شهادت طلبی از نظر سنت 100
- شهادت طلبی از دیدگاه امام علی 102
- شهادت طلبی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان 109
- شهادت طلبی از دیدگاه دکتر شریعتی 112
- شهادت طلبی از دیدگاه استاد مطهری 115
- شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی 118
- ارتباط شهادت طلبی با برخی از مفاهیم 124
- ارتباط شهادت طلبی و عرفان 127
- رابطه شهادت طلبی و اخلاق 133
- رابطه شهادت طلبی با انگیزه‌های معنوی 135
- رابطه شهادت طلبی با جهاد 136
- رابطه شهادت طلبی و اصلاح طلبی (امر به معروف و نهی از منکر) 139
- رابطه شهادت طلبی و تساهل و خشونت 141
- رابطه شهادت طلبی با ارزشها 145
- رابطه شهادت طلبی و خودکشی 147
- نظریه همبستگی معنوی 150
- بررسی انگیزه‌های شهادت طلبی شهیدان دفاع مقدس در یک نمونه آماری 157
- بررسی متغیرها و مقولات تحقیق در جامعه آماری 162
- پاورقی 167
با استدلال خوب بودن تضاد، هنر نیست. همچنین از نظریه ستیز، استفاده‌های نابجای بسیاری توسط احزاب و گروههای مارکسیستی شده است که منجر به جنگها و ستیزهایی گردید که انگیزه‌های صحیحی نداشت و نیز انسانهایی در این جریان کشته شده‌اند که مرگ آنها توجیه منطقی نداشته است. موضوع دیگر اینکه نقش شهادت طلبی‌ها در نهضتهایی که از ایدئولوژی‌های دینی الهام گرفتند و در تحول تاریخ بسیار مهم بوده‌اند، از زاویه دید مارکس پنهان مانده‌اند. انبیاء بزرگترین پرچمداران حمایت از مستضعفین و محرومین بشمار می‌روند. اگر چه مارکس بعضی از جریانات را که سالها بعد از مرگش رخ داده‌اند ندید، اما قبل از او نیز این حرکات مسبوق به سابقه بوده‌اند. البته مارکس شاهد کشتار وحشیانه بسیاری از مردم جهان بدست مدعیان حمایت از مارکسیسم از جمله استالین در شوروی سابق و نیز در سالهای گذشته در افغانستان و سایر نقاط جهان، و یا شاهد مبارزه ملت مسلمان ایران و لبنان و فلسطین و سایر کشورهای اسلامی و نیز ملتهایی که از مسیحیت راستین و آزادی بخش الهام گرفته‌اند، نبود تا نقش دین و شهیدان راه دین را در مبارزات ضد استعماری و ضد سرمایه‌داری مشاهده کنند. موضوع دیگر اینکه یک ایدئولوژی باید تقدس داشته باشد تا قربانی شدن را توجیه نماید و این امور معنوی است که به اعمال، تقدس بیشتر می‌دهند و افراد را به قربانی فرا می‌خوانند. براساس مکاتب مادی اینکه انسان خود را به کشتن بدهد تا دیگران سود ببرند، توجیه عقلانی ندارد و لذا ایثار و جانبازی در اهداف معنوی از نظر آنها توجیه‌پذیر نیست.
همچنین جان دادن و کشته شدن در راه جامعه آرمانی مارکس (بخاطر عدم اعتقاد به بقاء و جاودانگی روح انسان و تصور کردن انسان بعنوان موجودی اقتصادی) در نهایت ممکن است موجب ماندگاری موقت نام یک فرد شود در حالیکه شهادت طلبی در راه استقرار تعالیم و فرامین وحی موجب رسیدن به حیات طیبه و جاودانگی شهید و وصول به نعمات جاوید بهشت است که انگیزه بیشتری در افراد برای جانبازی ایجاد می‌کند.
البته انتقادات وارده بر نهضتهای مارکسیستی به معنی نفی اثرات و کارکردهای مثبت این نهضتها در برابر نظام سلطه جهانی و امپریالیسم نیست، بهرحال در یک قرن اخیر این نهضتها بعنوان الترناتیوی موثر منشأ اثرات مثبتی در نظام جهانی شدند، مبارزات افرادی چون لومومبا، چه گوارا، کاسترو و دیگران و نیز انقلاب اجتماعی و سوسیالیستی در کوبا، ویتنام، بولیوی و... زمانی بعنوان بعنوان یک الگو برای مردم و احزاب سیاسی دارای جاذبه