جامعه شناسی شهادت طلبی و انگیزه‌های شهیدان صفحه 74

فرد «در مبادله این پرسش مطرح است که چه سودی نصیب من خواهد شد یا چه چیزی به من خواهد رسید.» [72] .

«جرج هومنز» [73] یکی از مشهورترین و با سابقه‌ترین اندیشمندان این نظریه است. از نظر هومنز، موتور حرکت انسانها منابع شخصی است و البته از نظر او انسانها علاوه بر ثروت و پول به افتخارات مطلوب واقع شدن، غرور، عشق، احساسات و سایر عناصر و عوامل نمادین و غیرمادی نیز توجه می‌کنند.

هومنز با استناد به دیدگاه اسکینر که اعتقاد داشت عوامل تقویت کننده مثبت یا منفی احتمال تکرار یک رفتار را مشخص می‌کنند، به طرح این دیدگاه پرداخت که آنچه باعث می‌شود که احتمال انجام رفتاری بیشتر شود آنست که پاداش بیشتری برای فرد در پی داشته باشد و یا آن فرد اعتقاد داشته باشد که چنین پاداشی در انتظار او خواهد بود به اعتقاد او رابطه زمانی ادامه می‌یابد که طرفین یک مبادله احساس کنند که منافع مشترکی دارند و از آن سود می‌جویند و آن را عادلانه می‌پندارند. [74] .

هومنز به شش قضیه عام اشاره می‌کند که عبارتند از:

1- قضیه موفقیت 2- قضیه انگیزه 3- قضیه ارزش (تشویق و تنبیه)4- قضیه محرومیت و اشباع 5- قضیه هزینه و سود 6- قضیه پرخاش (تجاوز - تایید)

مثلا او در قضیه ارزش به این موضوع اشاره می‌کند که «نتیجه یک کنش برای فرد هر اندازه پر ارزش‌تر باشد احتمال تکرار آن کنش بالاتر است.» [75] و در واقع او بین کنش و ارزش یک ارتباط منطقی برقرار می‌کند. همچنین او ضمن قبول رتبه‌بندی ارزشها و توجه به مساله پاداشها به این مورد نیز اشاره می‌کند که نظریه او فقط یک نظریه لذت‌جویانه نیست بلکه انسان می‌تواند دنبال کسب ارزشهای «نوع پرستانه» باشد. در قضیه انگیزه او معتقد است که کنشگران آرزوها و انگیزه‌ها و هدفهای شخصی روشنی دارند که براساس آن دست به کنش می‌زنند. همچنین او با توجه به خردمندی و حسابگری انسان معتقد است انتخاب فرد به حاصل ضرب ارزش و احتمال نتیجه منوط می‌شود.

(P ضربدر V) یعنی هر چه احتمال و ارزش نتیجه یک عمل از دیدگاه فرد زیادتر باشد فرد از بین دو آلترناتیو احتمالا گزینه‌ای که سود آفرین‌تر باشد را انتخاب می‌کند. سئوالی که در