عرفان سرخ : تاثیر فرهنگ شهادت طلبی در حفظ ارزشهای دینی صفحه 41

در کلمات اهل بیت نیز این دو نگرش بیان شده است. در بیان حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است:

مَنْ اَبْصَرَ بِها بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ اَبْصَرَ إلیها اَعْمَتْهُ.(1)

کسی که در دنیا نگاه کند، دنیا او را بینا می سازد و کسی که به دنیا نگاه کند، دنیا کورش می گرداند.

در این سخن، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام، نگاه آلی به دنیا را نجات دهنده و مفید و نگاه استقلالی به آن را مضر و کورکننده چشم دل می داند. آن بزرگوار در توصیف نگاه آلی به دنیا می فرماید:

دنیا برای کسی که می خواهد برای آخرتش توشه بردارد، خانه ثروت است و  جای پند و موعظه است، برای کسی که بخواهد پند گیرد (زیرا تمام اجزای دنیا به انسان معرفت خدا و زوال دنیا را تعلیم می دهند). دنیا سجده گاه دوستداران خداست و محل نماز ملایکه الهی و جایگاه نزول وحی الهی است. محل تجارت دوستان خداست؛ تجارتی که در آن رحمت خدا را کسب می کنند و بهشت را سود می برند.(2)

نگرش دنیا با نگاه استقلالی نیز در کلام آن حضرت چنین معرفی شده است:

اَلدُّنیا مَعدنُ الشَّرِ وَ مَحَلُّ الغُرورِ.(3) اَلدُّنیا سُوقُ الْخُسرانٍ.(4) اَلدُّنیا مَزْرَعهُ الشَّر.(5) اَلدُّنیا سَمٌّ اَکَلَه مَنْ لایَعرِف.(6) اَلدُّنیا رَأْسُ کُلِّ خَطیئهٍ.(7)

1- نهج البلاغه، قم، انتشارات مشهور، 1379، چ 2، خطبه 82، ص 128.
2- نهج البلاغه، حکمت 131.
3- میزان الحکمه، ج 2، ص 895، ح 5803 به نقل از غررالحکم، ش 1473.
4- همان، ح 5798، به نقل از غررالحکم، ح 396.
5- همان، ح 5805، به نقل از غررالحکم، ح 401.
6- همان، به نقل از غررالحکم، ح 1411.
7- همان، ص 896 ؛ ح 5815، به نقل از کافی، ج 2، ص 315.