- پیشگفتار 1
- اشاره 2
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- در برابر دیدگان خدا 10
- پاداش صابران 10
- اشاره 12
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- اشاره 14
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- رهایی از عذاب خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- اشاره 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- اشاره 26
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- اشاره 32
- آیاتی در باب صبر 32
- آیه اول 33
- آیه دوم 33
- آیه چهارم 34
- آیه سوم 34
- آیه هشتم 35
- آیه ششم 35
- آیه پنجم 35
- آیه هفتم 35
- آیه دهم 36
- آیه نهم 36
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- مورد غبطه دیگران 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- اشاره 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- مصلحت خداوند 44
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- درخواست دعا از بیمار 62
- رقت قلب بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- شکایت از بیماری 64
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- 1)کتمان فقر 66
- اشاره 66
- 2)کتمان صدقه 66
- گنج های بهشت 66
- 3)کتمان مصیبت 67
- 4)کتمان درد 67
- دفاع از حق خود 68
- مصیبت های دست ساز 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- محبوب ترین بندگان 73
- از بهترین کارهای خیر 73
- عیادت از خداوند! 74
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- آداب عیادت 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- هدیه برای بیمار 77
- سپاس سلامتی 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- دعا در زمان بیماری 79
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- در انتظار لطف خدا 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- اشاره 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- اشاره 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- اشاره 108
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- مبغوض ترین حلال ها 110
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- تفاوت انسانها 111
- مرحله صبر 112
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- فرزندان صالح 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- بخشودن مهریه 116
- مسأله مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- برترین کلاس خودسازی 118
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- سرانجام صبر و تحمل 120
- خلاصه بحث 122
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- اشاره 123
- سه نکته مهم 124
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- حبط و نابودی عمل 126
- داستان سعد بن معاذ 126
- اهمیت حق الناس 127
- عقوبت تهمت به همسر 128
- بدترین مردها 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- کتک زدن اهل خانه 130
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- اشاره 138
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- آخرت طلبی 139
- عزت مؤمن 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- بهترین مردان 142
- سخت گیری بر خانواده 142
- سخت ترین ابتلا 144
- بهترین زنان 145
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- الگوی زندگی 146
- کیمیا 148
- برکت زندگی 148
- قناعت در زندگی 149
- اشاره 151
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- گونه های صبر 152
- صبر بر معصیت 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- اشاره 158
- گناہ تحقیر شده 158
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- قساوت قلب 159
- حرص بر دنیا 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- اشاره 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- مراعات حدود الهی 165
- اوقات فراغت 165
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- اشاره 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- مجلس گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- اشاره 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- پیامبر در بازار مکه 186
- 1) صبر بر آزارها 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- اشاره 186
- پیامبر در طائف 187
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- اشاره 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- اشاره 192
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- اشاره 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- اشاره 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- اشاره 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- معامله با خدا 211
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- بر بالین علی اکبر 212
- کسانی که ماندند 213
- عابس در میدان نبرد 214
- صبر در برابر خشم 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- اشاره 220
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
گونه های صبر
در بسیاری از روایات صبر بر سه شاخه تقسیم شده است. چنان که رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:
الصبر ثلاثه صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه وصبر عن المعصیه؛(1) صبر سه گونه است: صبر بر مصیبت، صبر بر طاعت و صبر بر معصیت.
صبر بر معصیت
صبر بر معصیت یعنی انجام ندادن گناه. یعنی انسان بتواند در مقابل گناه مقاومت کند.
در باب صبر بر معصیت مطالبی در چهار بخش مطرح می کنیم:
١- جایگاه صبر بر معصیت نسبت به بقیه صبرها.
2- راه صبر بر معصیت. یعنی چه باید کرد تا انسان بتواند در برابر گناه بایستد و گناه را انجام ندهد.
3- هر چند که صبر بر معصیت و انجام ندادن گناه بسیار خوب است، ولی پیشگیری مقدم بر درمان است.
1- الکافی، ج 2، ص 91؛مجموعه ورام، ج 1، ص 40، بحارالانوار، ج 79، ص 139.