- پیشگفتار 1
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- اشاره 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- پاداش صابران 10
- در برابر دیدگان خدا 10
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- اشاره 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- اشاره 14
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- پیشگامان بهشت 16
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- رهایی از عذاب خداوند 18
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- اشاره 22
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- اشاره 26
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- آیاتی در باب صبر 32
- اشاره 32
- آیه دوم 33
- آیه اول 33
- آیه سوم 34
- آیه چهارم 34
- آیه هشتم 35
- آیه هفتم 35
- آیه ششم 35
- آیه پنجم 35
- آیه نهم 36
- آیه دهم 36
- مورد غبطه دیگران 37
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- اشاره 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- مصلحت خداوند 44
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- درخواست دعا از بیمار 62
- رقت قلب بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- شکایت از بیماری 64
- اشاره 66
- 2)کتمان صدقه 66
- گنج های بهشت 66
- 1)کتمان فقر 66
- 4)کتمان درد 67
- 3)کتمان مصیبت 67
- مصیبت های دست ساز 68
- دفاع از حق خود 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- از بهترین کارهای خیر 73
- محبوب ترین بندگان 73
- عیادت از خداوند! 74
- آداب عیادت 75
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- سپاس سلامتی 77
- هدیه برای بیمار 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- در انتظار لطف خدا 79
- دعا در زمان بیماری 79
- نعمت های دوران بیماری 80
- 1)پاکی از گناهان 80
- اشاره 80
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- اشاره 89
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- اشاره 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- مبغوض ترین حلال ها 110
- تفاوت انسانها 111
- مرحله صبر 112
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- فرزندان صالح 113
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- مسأله مهریه 116
- بخشودن مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- برترین کلاس خودسازی 118
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- سرانجام صبر و تحمل 120
- خلاصه بحث 122
- اشاره 123
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- سه نکته مهم 124
- داستان سعد بن معاذ 126
- حبط و نابودی عمل 126
- اهمیت حق الناس 127
- بدترین مردها 128
- عقوبت تهمت به همسر 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- کتک زدن اهل خانه 130
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- اشاره 138
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- آخرت طلبی 139
- عزت مؤمن 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- سخت گیری بر خانواده 142
- بهترین مردان 142
- سخت ترین ابتلا 144
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- بهترین زنان 145
- الگوی زندگی 146
- برکت زندگی 148
- کیمیا 148
- قناعت در زندگی 149
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- اشاره 151
- صبر بر معصیت 152
- گونه های صبر 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- اشاره 158
- گناہ تحقیر شده 158
- حرص بر دنیا 159
- قساوت قلب 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- اشاره 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- اوقات فراغت 165
- مراعات حدود الهی 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- اشاره 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- مجلس گناه 177
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- اشاره 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- 1) صبر بر آزارها 186
- پیامبر در بازار مکه 186
- اشاره 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- اشاره 192
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- اشاره 194
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- اشاره 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- اشاره 201
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- معامله با خدا 211
- بر بالین علی اکبر 212
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- کسانی که ماندند 213
- عابس در میدان نبرد 214
- صبر در برابر خشم 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- اشاره 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
اوقات فراغت
نکته دیگر، مسأله اوقات فراغت است. شاعر چه زیبا گفته است:
إن الشباب و الفراغ و الجده
مفسده للمرء أی مفسده(1)
سه چیز برای انسان وسیله فساد است: جوانی، بیکاری و ثروت.
اگر جوانی باشد، فراغت و بیکاری هم باشد، ثروتی هم در اختیار او باشد، زمینه های گناه را فراهم می کند. مثل این که ما کسی را تا پرتگاه ببریم و بعد بگوییم مواظب باش. چرا ما نزدیک این پرتگاه بشویم؟
مراعات حدود الهی
یکی از مواردی که بسیار مهم است و ما آن را جدی نمی گیریم، بحث محرم و نامحرم است. شخصی که در اوج جوانی است، ازدواج هم نکرده است، در مغازه خود، یا در اداره خود با ده ها خانم جوانی که حدود اسلامی را رعایت نمی کنند، ارتباط داشته باشد و همه گونه زمینه گناه برای او فراهم باشد، چگونه می توانیم به او بگوییم صبر بر معصیت داشته باش. یعنی کوچه و بازار و در و دیوار، همه چیز او را به گناه جذب می کند. بعد هم به جوان بگوییم صبر بر معصیت داشته باش، این خیلی سخت است!
در برابر گناهکاران چه کنیم؟
نکته چهارم که یادآوری آن لازم است، این که وظیفه دیگران در برابر کسانی که مبتلا به گناه شدند چیست؟ به هر حال عده ای گرفتار
1- شرح نهج البلاغه، ج 3، ص 340؛ لسان العرب، ج 3، ص 335.