- پیشگفتار 1
- اشاره 2
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- در برابر دیدگان خدا 10
- پاداش صابران 10
- اشاره 12
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- اشاره 14
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- اشاره 18
- رهایی از عذاب خداوند 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- اشاره 22
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- اشاره 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- آیاتی در باب صبر 32
- اشاره 32
- آیه دوم 33
- آیه اول 33
- آیه چهارم 34
- آیه سوم 34
- آیه هشتم 35
- آیه پنجم 35
- آیه ششم 35
- آیه هفتم 35
- آیه دهم 36
- آیه نهم 36
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- مورد غبطه دیگران 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- اشاره 39
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- مصلحت خداوند 44
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- درخواست دعا از بیمار 62
- رقت قلب بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- شکایت از بیماری 64
- اشاره 66
- 2)کتمان صدقه 66
- گنج های بهشت 66
- 1)کتمان فقر 66
- 3)کتمان مصیبت 67
- 4)کتمان درد 67
- دفاع از حق خود 68
- مصیبت های دست ساز 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- محبوب ترین بندگان 73
- از بهترین کارهای خیر 73
- عیادت از خداوند! 74
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- آداب عیادت 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- سپاس سلامتی 77
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- هدیه برای بیمار 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- دعا در زمان بیماری 79
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- در انتظار لطف خدا 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- اشاره 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- اشاره 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- اشاره 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- مبغوض ترین حلال ها 110
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- تفاوت انسانها 111
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- مرحله صبر 112
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- فرزندان صالح 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- مسأله مهریه 116
- بخشودن مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- برترین کلاس خودسازی 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- سرانجام صبر و تحمل 120
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- خلاصه بحث 122
- اشاره 123
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- سه نکته مهم 124
- داستان سعد بن معاذ 126
- حبط و نابودی عمل 126
- اهمیت حق الناس 127
- بدترین مردها 128
- عقوبت تهمت به همسر 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- کتک زدن اهل خانه 130
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- اشاره 138
- عزت مؤمن 139
- آخرت طلبی 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- سخت گیری بر خانواده 142
- بهترین مردان 142
- سخت ترین ابتلا 144
- بهترین زنان 145
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- الگوی زندگی 146
- برکت زندگی 148
- کیمیا 148
- قناعت در زندگی 149
- اشاره 151
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- صبر بر معصیت 152
- گونه های صبر 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- اشاره 158
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- گناہ تحقیر شده 158
- حرص بر دنیا 159
- قساوت قلب 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- اشاره 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- اوقات فراغت 165
- مراعات حدود الهی 165
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- اشاره 169
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- مجلس گناه 177
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- اشاره 181
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- اشاره 186
- پیامبر در بازار مکه 186
- 1) صبر بر آزارها 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- اشاره 192
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- اشاره 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- اشاره 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- اشاره 201
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- معامله با خدا 211
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- بر بالین علی اکبر 212
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- کسانی که ماندند 213
- عابس در میدان نبرد 214
- صبر در برابر خشم 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- اشاره 220
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
بنابراین، بلا همیشه نشانه عقوبت نیست. چرا ما ابتلائات را این گونه تفسیر می کنیم؟ چرا وقتی کسی داغ فرزند دید، به خودش تلقین می کند که حتما در زندگی من اشکالی بوده است؟ باید باور کنیم که بلا همیشه نشانه عقوبت نیست، بلکه می تواند امتحان باشد.
نتیجه توجه به این اصل آرامش در زندگی است. ممکن است ما در زندگی تلاطمی داشته باشیم، یا بلایی برای ما پیش بیاید. اما تلاطم و گرفتاری همیشه به این معنا نیست که ما آرامش خودمان را از دست بدهیم.
زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام
اگر انسان وعده های الهی را دید، خدای حکیم و عادل را باور داشت، و باور کرد که بلا همیشه نشانه عقوبت نیست، به آرامش می رسد. امیر مؤمنان علیه السلام در جمله ای بسیار لطیف فرمودند:
ما رایت منذ بعث الله محمداً رخاء فالحمد لله ولقد خفت صغیراً و جاهدت کبیراً أقاتل المشرکین و أعادی المنافقین حتی قبض الله نبیه فکانت الطامه الکبری ... فلم أر بحمد الله إلا خیراً؛(1) از هنگامی که پیامبر به پیامبری مبعوث شد، به حمد خدا آسایش ندیدم. در کودکی به پیامبر گرویدم. از ترس دشمنان بیمناک بودم و چون بزرگ شدم، با مشرکان پیکاری کردم و با منافقان دشمنی و مخالفت مینمودم، تا این که خداوند پیامبرش را قبض روح کرد و
مصیبت بزرگ فرا رسید و به حمد الهی جز خوبی ندیدم.
می فرمایند: من از روزی که پیامبر مان به رسالت مبعوث شد، یک روز همراه با آسایش نداشتم. سیزده سالی که مکه بودم، همیشه همراه
1- الارشاد، ج 1، ص 284؛ مناقب آل ابی طالب علیه السلام، ج 2، ص 121؛ بحار الانوار، ج 41، ص 5.