- پیشگفتار 1
- اشاره 2
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- در برابر دیدگان خدا 10
- پاداش صابران 10
- اشاره 12
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- اشاره 14
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- رهایی از عذاب خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- اشاره 22
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- اشاره 26
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- آیاتی در باب صبر 32
- اشاره 32
- آیه اول 33
- آیه دوم 33
- آیه سوم 34
- آیه چهارم 34
- آیه هشتم 35
- آیه پنجم 35
- آیه ششم 35
- آیه هفتم 35
- آیه نهم 36
- آیه دهم 36
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- مورد غبطه دیگران 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- اشاره 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- مصلحت خداوند 44
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- تفضل الهی به بیمار 60
- کفاره گناهان 60
- درخواست دعا از بیمار 62
- رقت قلب بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- شکایت از بیماری 64
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- اشاره 66
- 2)کتمان صدقه 66
- گنج های بهشت 66
- 1)کتمان فقر 66
- 4)کتمان درد 67
- 3)کتمان مصیبت 67
- مصیبت های دست ساز 68
- دفاع از حق خود 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- از بهترین کارهای خیر 73
- محبوب ترین بندگان 73
- عیادت از خداوند! 74
- آداب عیادت 75
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- سپاس سلامتی 77
- هدیه برای بیمار 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- دعا در زمان بیماری 79
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- در انتظار لطف خدا 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- اشاره 80
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- اشاره 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- اشاره 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- مبغوض ترین حلال ها 110
- تفاوت انسانها 111
- مرحله صبر 112
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- فرزندان صالح 113
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- مسأله مهریه 116
- بخشودن مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- برترین کلاس خودسازی 118
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- سرانجام صبر و تحمل 120
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- خلاصه بحث 122
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- اشاره 123
- سه نکته مهم 124
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- داستان سعد بن معاذ 126
- حبط و نابودی عمل 126
- اهمیت حق الناس 127
- عقوبت تهمت به همسر 128
- بدترین مردها 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- کتک زدن اهل خانه 130
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- اشاره 138
- عزت مؤمن 139
- آخرت طلبی 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- سخت گیری بر خانواده 142
- بهترین مردان 142
- سخت ترین ابتلا 144
- بهترین زنان 145
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- الگوی زندگی 146
- کیمیا 148
- برکت زندگی 148
- قناعت در زندگی 149
- اشاره 151
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- گونه های صبر 152
- صبر بر معصیت 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- اشاره 158
- گناہ تحقیر شده 158
- قساوت قلب 159
- حرص بر دنیا 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- اشاره 162
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- مراعات حدود الهی 165
- اوقات فراغت 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- اشاره 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- مجلس گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- اشاره 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- اشاره 186
- پیامبر در بازار مکه 186
- 1) صبر بر آزارها 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- اشاره 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- اشاره 194
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- اشاره 195
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- اشاره 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- معامله با خدا 211
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- بر بالین علی اکبر 212
- کسانی که ماندند 213
- صبر در برابر خشم 214
- عابس در میدان نبرد 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- اشاره 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
پیامد صبر و پیامد بی صبری
روزی امیر مؤمنان علیه السلام به مسجد آمدند. دیدند شخصی روی پله های مسجد نشسته و خیلی ناراحت است. فرمودند: چه شده؟ خیلی ناراحتی! گفت: آقا مصیبت سنگینی دیده ام. حضرت فرمودند: چه مصیبتی؟ گفت: در حادثه ای پدر، مادر و برادرم از دنیا رفتند و می ترسم دق کنم. دست خودم نیست. می ترسم خودم هم از غصه بمیرم.
حضرت فرمودند: «اگر صبر کنی، خدا اجر و پاداش به تو می دهد. اگر صبر نکنی، مصیبت چند برابر می شود.»(1)
متأسفانه ما در حوادث گاهی دست و پای خودمان را گم می کنیم. گاهی خانه نشین می شویم. بعضی ها گرفتار ناراحتی های روحی شدید می شوند. کسانی هستند که وقتی فرزندی از دست می دهند، یا مصیبتی به آنها وارد می شود، گرفتار بیماری های روحی و روانی می شوند. افسردگی می گیرند.
مورد غبطه دیگران
امام موسی بن جعفر علیه السلام یکی از اصحاب خود به نام سماعه را دیدند که خیلی ناراحت است. فرمودند: چرا امسال به حج مشرف نشدی؟ گفت: مشکل مالی برای من پیش آمده است. تمام اموالم را از دست داده ام و الآن گرفتاری سنگین مالی دارم. و بالاتر این که بدهکاری دارم. خانه نشین بودم. کسی مرا از خانه بیرون آورد. اگر بیرون نمی آورد، در خانه نشسته بودم.
1- الکافی، ج 2، ص 90؛ بحارالانوار، ج 68 ص 73.