- پیشگفتار 1
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- اشاره 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- پاداش صابران 10
- در برابر دیدگان خدا 10
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- اشاره 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- اشاره 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- رهایی از عذاب خداوند 18
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- اشاره 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- اشاره 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- آیاتی در باب صبر 32
- اشاره 32
- آیه اول 33
- آیه دوم 33
- آیه سوم 34
- آیه چهارم 34
- آیه ششم 35
- آیه پنجم 35
- آیه هشتم 35
- آیه هفتم 35
- آیه دهم 36
- آیه نهم 36
- مورد غبطه دیگران 37
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- اشاره 39
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- مصلحت خداوند 44
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- رقت قلب بیمار 62
- درخواست دعا از بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- شکایت از بیماری 64
- اشاره 66
- 1)کتمان فقر 66
- گنج های بهشت 66
- 2)کتمان صدقه 66
- 4)کتمان درد 67
- 3)کتمان مصیبت 67
- دفاع از حق خود 68
- مصیبت های دست ساز 68
- اشاره 70
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- از بهترین کارهای خیر 73
- محبوب ترین بندگان 73
- عیادت از خداوند! 74
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- آداب عیادت 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- هدیه برای بیمار 77
- سپاس سلامتی 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- دعا در زمان بیماری 79
- در انتظار لطف خدا 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- اشاره 80
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- اشاره 89
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- اشاره 108
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- مبغوض ترین حلال ها 110
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- تفاوت انسانها 111
- مرحله صبر 112
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- فرزندان صالح 113
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- مسأله مهریه 116
- بخشودن مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- برترین کلاس خودسازی 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- سرانجام صبر و تحمل 120
- خلاصه بحث 122
- اشاره 123
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- سه نکته مهم 124
- داستان سعد بن معاذ 126
- حبط و نابودی عمل 126
- اهمیت حق الناس 127
- بدترین مردها 128
- عقوبت تهمت به همسر 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- کتک زدن اهل خانه 130
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- اشاره 138
- عزت مؤمن 139
- آخرت طلبی 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- بهترین مردان 142
- سخت گیری بر خانواده 142
- سخت ترین ابتلا 144
- بهترین زنان 145
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- الگوی زندگی 146
- برکت زندگی 148
- کیمیا 148
- قناعت در زندگی 149
- اشاره 151
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- گونه های صبر 152
- صبر بر معصیت 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- اشاره 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- گناہ تحقیر شده 158
- اشاره 158
- قساوت قلب 159
- حرص بر دنیا 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- اشاره 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- اوقات فراغت 165
- مراعات حدود الهی 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- اشاره 169
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- مجلس گناه 177
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- اشاره 181
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- 1) صبر بر آزارها 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- اشاره 186
- پیامبر در بازار مکه 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- اشاره 192
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- اشاره 194
- اشاره 195
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- اشاره 201
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- معامله با خدا 211
- بر بالین علی اکبر 212
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- کسانی که ماندند 213
- صبر در برابر خشم 214
- عابس در میدان نبرد 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- اشاره 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
واژه صبر و مفهوم آن
یکی از واژه هایی که فراوان در قرآن کریم آمده است، واژه صبر است. این واژه 103 مرتبه در قرآن تکرار شده است. فقط خطاب به پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم بیست مرتبه فرمان به صبر آمده است.
وَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ ؛(1)در راه ابلاغ حکم پروردگارت صبر و استقامت کن.
اما این که باید صبر کرد یعنی چه؟ اگر می گوییم فقیر یا بیمار باید صبر کند، یعنی چه؟
برخی از واژه های دینی مظلوم واقع شده و نیاز به توضیح دارد؛ مثل واژه انتظار، زهد و قناعت. آیا انتظار به این معناست که دست روی دست بگذاریم تا امام زمان خودش ظهور کند؟ آیا زهد به این معناست اصلا دنبال دنیا نرویم؟ قناعت یعنی چه؟
واژه های صبر و تسلیم و توکل و رضا، از واژه هایی است که وقتی مطرح می شود می گوییم: چاره ای نیست، دیگر باید بسازیم.
برداشت ناصحیح از صبر
در تفسیر «منهج الصادقین»، و نیز در «سنن بیهقی» که از کتابهای حدیثی اهل سنت است، آمده است که دو نفر اختلاف و دعوایی داشتند. به پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم مراجعه کردند تا پیامبر به عنوان یک قاضی بین آنها قضاوت کند.
وقتی دعوا مطرح شد، یکی از این دو نفر از خود خوب دفاع نمی کرد.
1- سورۂ طور، آیه 48.