- پیشگفتار 1
- اشاره 2
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- در برابر دیدگان خدا 10
- پاداش صابران 10
- اشاره 12
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- اشاره 14
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- رهایی از عذاب خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- اشاره 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- اشاره 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- اشاره 32
- آیاتی در باب صبر 32
- آیه دوم 33
- آیه اول 33
- آیه چهارم 34
- آیه سوم 34
- آیه هشتم 35
- آیه پنجم 35
- آیه هفتم 35
- آیه ششم 35
- آیه نهم 36
- آیه دهم 36
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- مورد غبطه دیگران 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- اشاره 39
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- مصلحت خداوند 44
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- سوال 51
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- درخواست دعا از بیمار 62
- رقت قلب بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- شکایت از بیماری 64
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- اشاره 66
- 1)کتمان فقر 66
- گنج های بهشت 66
- 2)کتمان صدقه 66
- 4)کتمان درد 67
- 3)کتمان مصیبت 67
- دفاع از حق خود 68
- مصیبت های دست ساز 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- از بهترین کارهای خیر 73
- محبوب ترین بندگان 73
- عیادت از خداوند! 74
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- آداب عیادت 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- سپاس سلامتی 77
- هدیه برای بیمار 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- دعا در زمان بیماری 79
- در انتظار لطف خدا 79
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- اشاره 80
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- اشاره 89
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- اشاره 108
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- مبغوض ترین حلال ها 110
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- تفاوت انسانها 111
- مرحله صبر 112
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- فرزندان صالح 113
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- بخشودن مهریه 116
- مسأله مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- برترین کلاس خودسازی 118
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- سرانجام صبر و تحمل 120
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- خلاصه بحث 122
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- اشاره 123
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- سه نکته مهم 124
- حبط و نابودی عمل 126
- داستان سعد بن معاذ 126
- اهمیت حق الناس 127
- عقوبت تهمت به همسر 128
- بدترین مردها 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- کتک زدن اهل خانه 130
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- اشاره 138
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- عزت مؤمن 139
- آخرت طلبی 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- بهترین مردان 142
- سخت گیری بر خانواده 142
- سخت ترین ابتلا 144
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- بهترین زنان 145
- الگوی زندگی 146
- برکت زندگی 148
- کیمیا 148
- قناعت در زندگی 149
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- اشاره 151
- صبر بر معصیت 152
- گونه های صبر 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- زیباترین صبر 154
- دشواری صبر بر معصیت 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- اشاره 158
- گناہ تحقیر شده 158
- حرص بر دنیا 159
- قساوت قلب 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- اشاره 162
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- مراعات حدود الهی 165
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- اوقات فراغت 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- اشاره 169
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- مجلس گناه 177
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- اشاره 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- پیامبر در بازار مکه 186
- 1) صبر بر آزارها 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- اشاره 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- اشاره 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- اشاره 194
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- اشاره 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- اشاره 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- معامله با خدا 211
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- بر بالین علی اکبر 212
- کسانی که ماندند 213
- صبر در برابر خشم 214
- عابس در میدان نبرد 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- اشاره 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
هدیه برای بیمار
ادب سوم، بعضی از خادمان امام صادق علیه السلام به عیادت یکی دیگر از خادمان آن حضرت می رفتند. حضرت در مسیر آنها را دیدند. فرمودند: کجا می روید؟ گفتند: عیادت فلانی. فرمودند: من هم می آیم. حضرت که راه افتادند، فرمودند: هدیه ای، تحفه ای، میوه ای چیزی همراه شما هست؟ گفتند: نه. فرمودند: پس صبر کنید اول هدیه ای تهیه کنیم. بعد فرمودند:
أما تعلمون أن المریض یستریح إلی کل ما أدخل علیه؛(1)آیا نمیدانید که بیمار به این هدیه ای که برای او می برید آرامش پیدا می کند.
کوتاه بودن زمان عیادت
ادب چهارم، این که
أعظم العیاده اجرا أخفها؛(2) پاداش عیادتی بیشتر است که کوتاه تر باشد.
مگر آن که خود بیمار تمایل به طولانی شدن مدت عیادت داشته باشد. یک وقت بیمار می گوید: من دوست دارم شما مدت بیشتری بمانید، اینجا بهتر است تا زمانی که او تمایل دارد، نزدش بمانیم تا تسلای خاطرش را فراهم کرده باشیم. اما در غیر این صورت باید، عیادت از بیمار را کوتاه کنیم.
سپاس سلامتی
ادب پنجم، پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: وقتی کسی به عیادت بیمار می رود،
1- الکافی، ج 5، ص 317: هدایه الامه، ج 1، ص 229؛ طب الائمه علیه السلام، ص 86.
2- میزان الحکمه، ج 4، ص 288، ح 18802.