- پیشگفتار 1
- گفتار اول: صبر و پشتوانه های آن 2
- اشاره 2
- مصائب و گرفتاری ها 3
- برداشت ناصحیح از صبر 4
- واژه صبر و مفهوم آن 4
- واقعیت های زندگی 5
- نقش باورهای دینی 6
- امید و صبر 8
- اسوۂ صبر 8
- پاداش صابران 10
- در برابر دیدگان خدا 10
- گفتاردوم: باورهای آرامبخش 12
- اشاره 12
- صبر؛ خلاصه ایمان 13
- 1)توجه به وعده های الهی 14
- توجه به سه اصل، برای آسان شدن مصیبتها 14
- اشاره 14
- پاداش مصیبت فرزند 15
- بیشترین دعای امیرالمؤمنین علیه السلام 16
- پیشگامان بهشت 16
- 2) توجه به حکمت و عدالت خداوند 18
- رهایی از عذاب خداوند 18
- اشاره 18
- انس بن مالک؛ خادم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 19
- امانتی که به صاحبش بازگشت 20
- زینت دنیا و باقیات صالحات 21
- تسلیت امام صادق علیه السلام به عموزادگان 21
- 3) توجه به این که بلا همیشه به معنای عقوبت نیست 22
- اشاره 22
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 23
- زندگی پر تلاطم امیرالمؤمنین علیه السلام 24
- گفتار سوم: پاداش صابران 26
- اشاره 26
- بیت الحمد 27
- محبوب تر از عمل همه انسانها 28
- جایگاه صبر بین اعمال نیک 29
- بارش پاداش 30
- صبر جمیل و حیای خداوند 31
- آیاتی در باب صبر 32
- اشاره 32
- آیه دوم 33
- آیه اول 33
- آیه چهارم 34
- آیه سوم 34
- آیه هشتم 35
- آیه پنجم 35
- آیه ششم 35
- آیه هفتم 35
- آیه نهم 36
- آیه دهم 36
- پیامد صبر و پیامد بی صبری 37
- مورد غبطه دیگران 37
- در انتظار پدر و مادر برای ورود به بهشت 38
- اشاره 39
- گفتار چهارم: چند پرسش و پاسخ در باب مصائب 39
- تسلیم در برابر مشیت الهی 40
- فرزندان پیامبران 41
- باقیات صالحات 42
- گریه بر از دست دادن عزیزان خود 44
- مصلحت خداوند 44
- گریه پیامبر در مرگ فرزندشان ابراهیم 45
- گریه پیامبر در شهادت جعفر بن ابی طالب علیه السلام 45
- گریه بر حمزه سید الشهدا علیه السلام 45
- گریه پیامبر در بیماری نوه خود 46
- گریه پیامبر بر عثمان بن مظعون 46
- آثار رحمانی و شیطانی مصائب 47
- آیا گریه بستگان موجب عذاب میت می شود؟ 48
- ابتلا و عقوبت 49
- ابتلای پیامبران الهی 50
- 1)همدردی با مصیبت زده 51
- سوال 51
- وظایف ما نسبت به مصیبت دیدگان 51
- 3) پذیرایی از صاحبان مصیبت 52
- 2)حضور در تشییع جنازه 52
- اشاره 54
- گفتار پنجم: صبر بر بیماری 54
- نگرانی های بیمار 55
- پاداش های بدون عمل 56
- اعمال صالح دوران نشاط و جوانی 57
- از سرگیری اعمال 58
- پاداش چند جانبه 59
- کفاره گناهان 60
- تفضل الهی به بیمار 60
- رقت قلب بیمار 62
- درخواست دعا از بیمار 62
- معادل شصت سال عبادت 63
- مرحوم آیت الله خوانساری در دوران بیماری 64
- شکایت از بیماری 64
- اشاره 66
- 1)کتمان فقر 66
- گنج های بهشت 66
- 2)کتمان صدقه 66
- 3)کتمان مصیبت 67
- 4)کتمان درد 67
- دفاع از حق خود 68
- مصیبت های دست ساز 68
- گفتار ششم: کاستن از آلام و نگرانی های بیمار 70
- اشاره 70
- عیادت از بیماران 71
- با پای برهنه 72
- از بهترین کارهای خیر 73
- محبوب ترین بندگان 73
- عیادت از خداوند! 74
- عیادت بعد از سه روز بیماری 75
- آداب عیادت 75
- عیادت از کسی که به عیادت تو نیامده 76
- هدیه برای بیمار 77
- کوتاه بودن زمان عیادت 77
- سپاس سلامتی 77
- صدقه دادن برای بیماران 78
- دعا در زمان بیماری 79
- در انتظار لطف خدا 79
- سپاس خداوند بر تندرستی 79
- 1)پاکی از گناهان 80
- اشاره 80
- نعمت های دوران بیماری 80
- رضایت بر بیماری و آرزوی تندرستی 81
- 2)نیکی هایی که نوشته می شود 81
- سلامت و صبر 82
- مدال پرستاری 83
- خدمت به جانبازان 84
- کتمان بیماری از پزشک 85
- معاویه و شهادت امام مجتبی علیه السلام 86
- بیماری نشانه عقوبت نیست 86
- عرض ارادت به ساحت مقدس امام مجتبی علیه السلام 87
- گفتار هفتم: برخورد با مصائب وبیماری ها 89
- اشاره 89
- صبر بر از دست دادن همسر 90
- خواستگاری از ام سلمه 91
- برای غلبه بر مشکلات و مصائب 92
- نگاه دین درباره از دست دادن عزیزان 94
- بیماری و عقوبت گناهان 95
- چشم درد امیرالمؤمنین علیه السلام 95
- بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام 96
- بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه 96
- بیماری امام سجاد و امام کاظم علیهم السلام 97
- بیماری حضرت ایوب علیه السلام 97
- شماتت مردم 98
- حمد خدا هنگام مشاهده بیمار 100
- حضرت زینب سلام الله در مجلس یزید 101
- آرامش بیمار با وعده های الهی 102
- برتر از نماز در مسجد پیامبر 103
- ثواب خدمت به دیگران 104
- خدمت به بیمار 105
- مدارا با بیماری 106
- پرستاری در جبهه 107
- گفتار هشتم: صبر در برابر آزار و بد اخلاقی همسر 108
- اشاره 108
- تحمل بدخلقی همسر 109
- مبغوض ترین حلال ها 110
- طلاق؛ آخرین گزینه 110
- تفاوت انسانها 111
- ناخوشایندی ها و خیر کثیر 112
- مرحله صبر 112
- فرزندان صالح 113
- تبدیل کدورت ها به الفت 113
- پاداش تحمل بداخلاقی شوهر 114
- صبر بر تنگدستی شوهر 115
- بخشودن مهریه 116
- مسأله مهریه 116
- تحمل بداخلاقی همسر 117
- پاداشی همسان پاداش حضرت داوود علیه السلام و آسیه 118
- برترین کلاس خودسازی 118
- الگوی قرآنی برای زنان و مردان 119
- سرانجام صبر و تحمل 120
- ارزش تحمل تربیت فرزندان 120
- خلاصه بحث 122
- اشاره 123
- گفتار نهم: اخلاق در خانه 123
- کیفر بداخلاقی همسر 124
- سه نکته مهم 124
- داستان سعد بن معاذ 126
- حبط و نابودی عمل 126
- اهمیت حق الناس 127
- بدترین مردها 128
- عقوبت تهمت به همسر 128
- دشنام و ناسزاگویی 129
- مرحوم حاج میرزا علی آقا شیرازی در قبر 130
- کتک زدن اهل خانه 130
- شناخت وظایف و حدود انتظارات 132
- عوامل خوش اخلاقی در خانه 132
- پاداش زنان در خدمت به همسر 133
- پاداش مردان در خدمت به همسر 134
- بهره های مادر شدن 134
- سیره پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین علیه السلام در خانه 135
- توقعات بیجا از همسر 136
- آسان گیری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 137
- اشاره 138
- گفتار دهم: عزت و برکت زندگی 138
- آخرت طلبی 139
- عزت مؤمن 139
- همسان مجاهد راه خدا 140
- توسعه در رفاه خانواده 141
- بهترین مردان 142
- سخت گیری بر خانواده 142
- سخت ترین ابتلا 144
- بهترین زنان 145
- مقایسه وضع معیشت، با پایین دست خود 145
- الگوی زندگی 146
- برکت زندگی 148
- کیمیا 148
- قناعت در زندگی 149
- اشاره 151
- گفتار یازدهم: صبر در برابر گناه 151
- صبر بر معصیت 152
- گونه های صبر 152
- جایگاه صبر بر معصیت 153
- دشواری صبر بر معصیت 154
- زیباترین صبر 154
- عقوبت غیبت 155
- اشاره 156
- راهکارهای صبر بر گناه 156
- 1)کوچک نشمردن گناه 156
- شادمانی بر گناه 157
- اشاره 158
- 2)اصرار نداشتن بر گناه 158
- گناہ تحقیر شده 158
- قساوت قلب 159
- حرص بر دنیا 159
- گناهان کبیره و گناهان صغیره 160
- معنای اصرار بر گناه 161
- اشاره 162
- 4)پرهیز از ذکر گناه 162
- 3)سوء استفاده نکردن از ستاریت خدا 162
- پیش گیری از گناه 163
- تأثیر سخن 164
- اوقات فراغت 165
- مراعات حدود الهی 165
- در برابر گناهکاران چه کنیم؟ 165
- بشارت بزرگ خداوند به توبه کنندگان 167
- اشاره 169
- گفتار دوازدهم: چند پرسش وپاسخ درباره ی صبر در برابر گناه 169
- بازتاب ترک معصیت 170
- حقیقت لطف خدا 171
- برترین پاداش 172
- در سایه لطف الهی 173
- مهلت دادن به بدهکار 175
- ابن ابی عمیر و مهلت به بدهکار 176
- مجلس گناه 177
- پرهیز از زمینه های گناه 177
- رفیق بد 178
- لزوم تربیت های دینی 179
- فکر گناه؛ زمینه ورود به گناه 179
- اشاره 181
- گفتار سیزدهم: صبر در سیره ی عملی صلی الله علیه وآله وسلم 181
- فرمان صبر به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 182
- الگوگیری 184
- اشاره 186
- نمونه هایی از صبر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 186
- 1) صبر بر آزارها 186
- پیامبر در بازار مکه 186
- پیامبر در طائف 187
- اشاره 188
- 2)صبر بر بدگویی ها و سرزنش ها 188
- غصه ها و حسرت های پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم 189
- 3)صبر در دشواری های جنگ 191
- اشاره 192
- 4)صبر در برابر آزار همسران 192
- خدیجه بهترین همسر پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 193
- مصیبت سنگین حمزه و عبیده 194
- اشاره 194
- 5)صبر پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم در مصائب 194
- 6)صبر پیامبر بر طاعت خدا 195
- اشاره 195
- الگوگیری از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم 197
- گزارشی از لحظات پایانی حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم 198
- فاطمه سلام الله پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را چگونه صدا زد! 199
- گفتارچهاردهم: واقعه کربلا؛تجلی صبر جمیل 201
- اشاره 201
- نمایشگاه صبر 202
- رد پای صبر و رضا در حرکت امام حسین علیه السلام 203
- در آغاز حرکت 204
- روز نهم محرم 206
- دعوت به صبر و شکیبایی در روز عاشورا 208
- سرور آزادگان 209
- مصیبت علی اکبر علیه السلام 210
- شباهت به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 211
- معامله با خدا 211
- بر بالین علی اکبر 212
- اتمام حجت امام حسین علیه السلام 212
- کسانی که ماندند 213
- عابس در میدان نبرد 214
- صبر در برابر خشم 214
- سنگین تر از زخم شمشیر 215
- تبسم در برابر شمر 216
- شش ماهه امام حسین علیه السلام 217
- استعانت از نماز 219
- فهرست ها: فهرست آیات،روایات و احادیث،کتابنامه 220
- اشاره 220
- فهرست آیات 221
- فهرست روایات و دعاها 225
- کتابنامه 242
همه ائمه علیهم السلام به ترتیب از امیر مؤمنان علیه السلام تا امام عسکری علیه السلام همه بیمار می شدند. به دو، سه نمونه اشاره می کنم تا پاسخ اساسی به این سؤال باشد و کسی گمان نکند بیماری حتما نوعی عقوبت باشد.
بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام
داستان بیماری امام حسن و امام حسین علیهم السلام معروف است. بیماری این دو بزرگوار به حدی شدید بود که امیر مؤمنان و فاطمه زهرا علیهم السلام برای بهبود امام حسن و امام حسین علیهم السلام نذر کردند سه روز روزه بگیرند. و این آیه در همین باره نازل شد:
وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَی حُبِّهِ مِسْکِینًا وَیَتِیمًا وَأَسِیرًا؛(1) و غذای خود را با این که به آن علاقه و نیاز دارند، به مسکین و یتیم و اسیر می دهند.
بیماری امام حسین علیه السلام در راه مکه
در گذشته گفتیم: حضرت سید الشهدا علیه السلام به همراه پدر بزرگوار خود امیر مؤمنان علیه السلام عازم زیارت خانه خدا بودند. امام حسین علیه السلام در راه مکه بیمار شدند. به قدری بیماری شدت پیدا کرد که نتوانستند به مسیر ادامه بدهند. همانجا امیر مؤمنان علیه السلام یک قربانی برای امام حسین علیه السلام انجام دادند و امام حسین علیه السلام از نیمه راه برگشتند و به مکه نرسیدند.(2)
اگر ما گرفتار چنین مسئله ای بشویم، چه تفسیری می کنیم؟ اگر خودمان هم نگوییم، اطرافیان و همسفران ما می گویند: ببین چه گناهی
1- سوره انسان، آیه 8.
2- الکافی، ج 4، ص 269؛ بحارالانوار، ج 44، ص 203.