صبر از دیدگاه اسلام (مجموعه سخنرانیهای استاد حسین انصاریان) صفحه 5

امکان دارد و در این صورت به مقام فلاح خواهد رسید.

مراحل سه گانه صبر

در این آیه ، با کمک روایات ، این گونه تفسیر می شود که صبر دارای سه مرحله است ؛

نخست : صبر در مقابل تلخی ها و ناگواری ها که امیرالمؤمنین علیه السلام در دعای کمیل می فرمایند :

«قَلیلٌ مَکْثُه وَ یَسیرٌ بَقائُه » (1)

مدت تلخی ها و ناگواری ها برای انسان کوتاه و قابل تحمل است و انسان این مدت کوتاه را خیلی زود از دست می دهد و خوبی آن به همین است.

مثلاً در ماه مبارک رمضان ، مدت تلخیِ گرسنگی ، تشنگی ، خودداری از شهوات حلال و فرو رفتن در آب ، بسیار کم است. انسان سی روز در برابر تلخی ها و ناگواری ها باید صبر کند ؛ یعنی خود را در حریم خدا حفظ نماید که حریم خدا در این ماه ، روزه گرفتن است.

شخص نباید برای فرار از گرسنگی ، تشنگی ، شهوت و دیگر لذت ها مرتکب عمل حرام شود و صبر خود را بشکند. یک ماه صبر کند که به دنبال این صبر در برابر تلخی ها ، شیرینیِ رضایت و رحمت خدا و ساخته شدن سپر در مقابل عذاب جهنم را کسب کرده باشد که فرمود :

«الصوم جُنّۀ » (2)

روزه در روایات به سپر تعبیر شده است ؛ یعنی محال است که روزه داران مؤمن به عذاب قیامت مبتلا شوند ، چون پوششی دارند که عذاب قیامت ، قدرت ورود