- پیش گفتار مؤلف 1
- سخن ناشر 1
- صبر و استقامت حقیقت صبر 2
- اشاره 2
- صبر، راه رسیدن به رستگاری 4
- مراحل سه گانه صبر 5
- گناه بزرگ بدبینی 6
- بدبینی انوشیروان به بوذرجمهر 8
- اشاره 8
- حکایت علی بن یقطین وابراهیم جمّال 11
- اشاره 11
- ارزش صبر راه رسیدن به الطاف پروردگار 14
- اشاره 14
- دقت در آیات و روایات 15
- مراحل سه گانه صبر 16
- ارزش صبر در آیات قرآن 17
- صبر ، بهترین عامل رسیدن به کمال 19
- خویشتن داری در عبادت 21
- صبر و شکیبایی سید ابراهیم قزوینی 22
- دوری اهل صبر از بخل 25
- اشاره 26
- مُبلِّغ سرزمین یمن 27
- ارزش مبلّغ دین اسلام 29
- صبر در ترویج دین 30
- صبر و تحمل علی علیه السلام 34
- ثروت با خدا بودن 36
- اشاره 38
- مقام خلادۀ بنت اوس در بهشت 40
- ارزش های قیام امام حسین علیه السلام 42
- مراحل سه گانه صبر در روزه 43
- تجلی جمال محبوب بر حضرت موسی علیه السلام 45
- مقام شهدای کربلا در بهشت 47
- گفتگوی غیر مستقیم خدا با صابران 48
- درود خدا بر روزه داران 50
- تقسیمات صبر منافع دنیایی و اخروی صبر 51
- اشاره 51
- خرج علم و عمل در راه رضای خدا 54
- حکایت امام کاظم علیه السلام با کافر ریاضت کشیده 55
- ارزش خرج کردن در راه ابی عبدالله علیه السلام 57
- دنباله حکایت امام کاظم علیه السلام 57
- بهره خدایی جوان متدین 62
- گنج صبر توجه به گنج حقیقی 64
- اشاره 64
- داستانی از گنج مادی و معنوی 70
- تقوای حاج ملا هادی سبزواری 73
- ملاقات حاجی سبزواری با شیخ عبدالنبی 74
- اشاره 75
- گوهر صبر ظاهر و باطن صادقان و متقین 75
- معرفی گروه متقین 77
- صبر در برابر مشکلات اقتصادی 78
- صابرتر بودن شیعیان از امامان معصوم 80
- چهار مرحله مختلف صبر 82
- تقوای اقتصادی صابران و متقین 83
- فضیلت امیرالمؤمنین علیه السلام بر تمام انبیا 85
- اشاره 87
- راه صبر سه عنصر معنوی در اسلام 87
- معامله عمل صالح با پروردگار 88
- اخلاق ؛ بخش سوم دین 91
- تحلیل ایمان در نهج البلاغه 92
- مبارزه با هواهای نفسانی و ترس از خدا 93
- تقوای شدید ، با ترس از قیامت 96
- ترک محرمات از ترس عذاب 97
- اشاره 99
- حقیقت صبر و امر به آن 99
- صبر و تحمل پروردگار 101
- حکایت جوان صالح و پیشنهاد عجیب 103
- اشتباه دخالت دادن عنصر شانس 104
- پاداش خدا به جوان صالح 106
- صبر در طاعت و عبادت 108
- حقایق شش گانه دست یابی به مغفرت خداوند 109
- اشاره 109
- توبه خاص هر گناه 110
- توبه مشروب فروش 113
- اهتمام همه جانبه در توبه دادن گنهکار 114
- بهشت در قبال طاعت 116
- شکر گزاری در برابر نعمات الهی 118
- قضا و رضا، نقشه صحیح زندگی 119
- صبر در کنار بلا 121
- اشاره 123
- مقام انسان صبر در برابر گناهان 123
- ارزش وجودی پرورش یافتگان دین 125
- ارزش و مقام انسان 128
- گناه ، نابود کننده ارزش های معنوی 129
- ارزش و مقام انسان 133
- حال مؤمن صبور بعد از مرگ 134
- اشاره 137
- آیین مهرمهر و محبت پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله 137
- فداکاری پدر و مادر در حق فرزند 139
- حق پدر و مادر بر فرزندان 142
- محبت پیامبر صلی الله علیه وآله به یهودی 144
- محبت به حیوانات 147
- اشاره 149
- مقصود دشمن از اتهام 151
- پیدایش عقیده های مختلف با زبان 152
- بزرگواری و عظمت امام مجتبی علیه السلام 153
- مظلومیت اهل بیت علیهم السلام 155
- ظلم حکومت ها به شیعه 156
- معنای لغوی «حُسنی» 157
- حسن ، مجمع تمام خوبی ها 158
- اشاره 160
- عظمت صبر معنای حقیقی صبر 160
- صبر ؛ خاموش کردن آتش خشم 162
- صبر و زحمت تحصیل ملا مهدی نراقی 163
- عزت نفس ملا مهدی نراقی 164
- زبان ، خطرناک ترین عضو بدن 165
- برخورد ملا احمد نراقی با فرماندار کاشان 168
- حلال و طیب جدایی از خواسته های نامشروع 170
- اشاره 170
- سفارش انبیا علیهم السلام به کسب و مقام حلال 171
- نظر نویسندگان منصف اروپایی در مورد تمدن اسلامی 174
- علی علیه السلام عبد مصلح شخصیت و تواضع ابن فهد حلی 179
- اشاره 179
- خصوصیات بندگان خاص خدا 180
- بنده مؤمن واقعی 181
- کمال صلاح امیرالمؤمنین علیه السلام 183
- بندگی و عبادت علی علیه السلام 184
- تأسی ائمه به امیر المؤمنین در عبادت 186
- افتخار آفرینی امیرالمؤمنین در لیلۀ المبیت 186
- عبادت پنهان عاشقان خدا 187
- عبادت خائفانه امیر المؤمنین 188
- انتخاب برترهدایت انسان، اختیار یا جبر 189
- اشاره 189
- بی ارزشی هدایت اجباری 191
- با ارزش بودن هدایت اختیاری 193
- هدایت در پیروی از علی علیه السلام 194
- ضلالت دشمنان و صبر امیرالمؤمنین علیه السلام 196
- صبر اولین و آخرین مظلوم عالم 199
- ساختار وجودی خلقت علی علیه السلام 200
- اشاره 200
- مقام و عظمت امامت امیرالمؤمنین علیه السلام 202
- علم ، دانایی و ظرفیت علی علیه السلام 203
- وصیت امام علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام 206
- علی علیه السلام پروش یافته قرآن 208
- پیغمبر صلی الله علیه وآله سومین معمار وجود علی علیه السلام 209
- اجتناب از گناه صبر و استقامت در برابر گناه 211
- اشاره 211
- نجات اسلام توسط سید الشهدا علیه السلام 212
- صبر انسان در برابر گناه 214
- حقیقت و باطن حرام نزد اولیا 215
- مال حرام ؛مار و عقرب جهنم 218
- قدردانی از شب قدر 219
- حقیقت صبرپاداش صابران نزد پروردگار 220
- اشاره 220
- مخالفت دین با جنگ طلبی 221
- نجات دلقک دربار فرعون از عذاب 224
- دنباله حکایت موسی علیه السلام 226
- کفایت خدابر بندگان 226
- صبر لشگر حضرت داود علیه السلام 227
- مظهر صبر درکربلا 228
- پاداش صبرباور آیات قرآن کریم 230
- اشاره 230
- لزوم صبر بر عالمان دینی 233
- تحدی قرآن در برابر تمام انس و جنّ 236
- ثمره باور قرآن به عنوان «کلام الله» 237
- بررسی آیاتی در مورد صابران 238
- بشارت بهشت بر صابران 239
- همراهی فرشتگان با صابران 240
- چهار گوهر نابخصوصیات چهارگانه اهل معرفت 241
- اشاره 241
- ادب در پیشگاه خدا 243
- نمونه هایی از صلاح عقلی امیرالمؤمنین علیه السلام 247
- کمک رسانی به امیرالمؤمنین علیه السلام 249
- زهد و تقوای بی بدیل امیرالمؤمنین علیه السلام 251
- اشاره 252
- ارزش صبرصبر در مقابل گناهان مالی 252
- جبران ربا خواری پدر 254
- جنگ خدا و پیامبر صلی الله علیه وآله با رباخوار 255
- فریاد امیرالمؤمنین علیه السلام بر تجار 256
- سرانجام تجارت بدون آگاهی 258
- گناه سنگین تر از زنای با محارم 259
- پذیرش توبه در حق دیگری 260
- ارزش انسانی و عبادی مرکب صبر 262
- اشاره 262
- عالم، محضر خدا 264
- جای خلوت برای گناه 266
- کَرم بزرگان در برابر دروغ گویان 267
- کرم ، صبر و عبادت 269
- صبر در برابر هوای نفس 272
- اشاره 272
- دنیا از دیدگاه قرآن و اهل بیت علیهم السلام 273
- کلام فیض کاشانی درباره نفس 275
- دستیابی به مقامات اولیای الهی 278
- صبر در برابر آزمایش های الهی 280
- آزمایش پنج گانه انسان 281
- حکمت در بلاها 283
- امتحان الهی در نظر امام علی علیه السلام 283
- مؤمن و بلا 284
- دو آیه شریفه درباره امتحان مردم 287
- صبر در بلایا 289
- اشاره 289
- صبر و ایمنی در برابر حوادث 290
- غیرقابل رؤیت بودن پروردگار 291
- حجاب های بین انسان و پروردگار 292
- آمادگی برای عبور از حجاب ها 295
- استفاده نابجا از قرآن 297
- صبر، مایه درونی و نفسانی 297
- صبر در برابر گناه 298
- تکامل انسان در صبر بر بلاها 300
- اشاره 300
- عیسی علیه السلام و صبر در بلایا و آزمایش ها 301
- اشاره 301
- نکته اول: 302
- نکته دوّم: 303
- ابراهیم علیه السلام و صبر در بلایا و آزمایش ها 305
- برخورد انسان با بلایا و آزمایش ها 305
- ضعف شیطان 307
- حکایتی از عارف و ابلیس 307
- یوسف علیه السلام و صبر در بلایا و آزمایش ها 310
- صبر و دید الهی در مشکلات و حوادث 311
- سرفرازی در صبر بر بلایا و آزمایش ها 313
- اشاره 313
- معانی آیات قرآن 315
- درجات انسان ها در قیامت 315
- محوریت خدا در تمام امور 316
- عوامل دوری و قرب به خدا 320
- حقیقت «جنات، جنات نعیم، جنتی» در قرآن 323
- ابوذر و ثمره صبر بر بلایا 326
- خیر بودن بلایا و آزمایش های الهی 327
- اشاره 327
- صبر در عمل به تکالیف 330
- مقام قرآن مجید 330
- صبر در برابر شهوات 331
- کشتی نجات 338
- داستان موسی و عشق مادر به فرزند 341
- رفاقت با صابران 342
- فهرست ها 344
- فهرست آیات 344
- فهرست روایات 374
- فهرست اشعار 385
- فهرست اعلام 389
- کتابنامه 403
می کردند. نماز عجیبی داشتند. کسانی که ایشان را زیارت کرده بودند می دیدند که سیمای ایشان غرق در روشنایی ، نور و ضیای الهی بود و اگر در یک کلمه بخواهیم ایشان را توصیف کنیم ، او مرد خدا بود. خودشان می فرمودند : در تمام دوره عمر شریف خود ، از خدا جدا زندگی نکردند.
گفت : زیارت خواندن آیت الله العظمی بروجردی تمام شد ، دقت کردم ، دیدم جایی که نشسته است و دارد زیارت می خواند ، همان جایی است که در عالم رؤیا دیدم امام زمان علیه السلام نشسته بود و زیارت می خواند.
آمدم و سلام کردم. مرحوم آیت الله العظمی بروجردی (1) مرا می شناختند.
ایشان فرمودند : شما در ماه این مقدار از مال خدا و پیغمبر صلی الله علیه وآله - خمس - را می توانید هزینه زندگی خود کنید و این مقدار حق شرعی شما است. مانند همان جملات و پولی که امام زمان علیه السلام فرموده بودند ، آیت الله العظمی بروجردی نیز به من فرمود.
یک گنج ، گنج مادی است که خمس دارد و یک گنج نیز گنج معنوی است که ارزش گنج معنوی با گنج مادی قابل مقایسه نیست. گنج مادی در خرابه ، بیابان ، کویر و زیر خانه های قدیمی پیدا می شود ، ولی جای گنج معنوی نزد پروردگار است.
داستانی از گنج مادی و معنوی
حکایتی از گنج مادی و معنوی گفته اند که خیلی جالب است. من از مرحوم آیت
اللّه العظمی آخوند ملاعلی معصومی همدانی (2) شنیدم. ایشان می فرمودند :
1- (1) - شرح حال ایشان در کتاب تواضع و آثار آن در جلسه 12 آمده است.
2- (2) - آخوند ملا علی همدانی، آیت اللّه معصومی 1312 ق / 1273 ش - 1398 ق / 1357 ش فقیه اصولی و از مراجع تقلید. در روستای «درجزین» همدان زاده شد. تحصیلات مقدماتی را در همدان به انجام رساند. آنگاه به تهران رفت و نزد شیخ عبدالنبی نوری و آخوند هیدجی علوم عقلی را آموخت. در 1340 ق، کمی پس از تأسیس حوزه علمیه قم به همت آیت اللّه حائری یزدی، به قم رفت و در حوزه درس آیت اللّه حاضر گشت و از مکتب اخلاقی میرزا جواد آقای ملکی تبریزی نیز استفاضه نمود و همزمان خود نیز به تدریس پرداخت. در 1355 ق / 1315 ش به همدان بازگشت و چند سال بعد مدرسه مخروبه آخوند ملا محمدحسین مجرم همدانی را بازسازی کرد و مدرسه آخوند و حوزه علمیه همدان را بنیاد نهاد و به دنبال آن کتابخانه غرب را تأسیس کرد و رونق و نشاط تازه ای به حیات علمی شهر همدان بخشید. آخوند ملا علی همدانی عمرش را یکسره در تدریس و تعلیم و تألیف گذراند. برخی از آثارش عبارتند از: رساله در کلام نفسی، رساله در حالات ابوبصیر صحابی، رساله اسرار الصلوۀ، رساله در اجتهاد و تقلید، رساله در عصیر عنبی و زبیبی و تمری، [1] رساله اربعین حدیثاً، حواشی بر انیس التجار و عروۀ الوثقی و تقریرات فقه و اصول آیت اللّه حائری. دائرۀ المعارف تشیع: 18/1