حجاب حریم پاکی ها صفحه 44

حیا

از زمینه ها و در عین حال از ثمرات عفاف، احساس محیا و شرم از انجام کارهای زشت است. امیرمؤمنان علیه السلام حیا را سبب عفت می نامند: {سبب العفه الحیاء }(1) و در جای دیگر حیا را میوه و ثمره عفت معرفی می کند: «الحیاء ثمره العفه».(2)

هر قدر این احساس شرم از زشتی ها در انسان بیشتر باشد، عفت او نیز بیشتر خواهد بود: با عفت ترین شما باحیاترین شماست {آعنکم احیاکم} (3).

حیا چیست؟

حیا شرمی است برخاسته از ادراک خوبی ها و بدیهای اختیاری، به این جهت است که انسان، دسته ای از کارها را خوب و دسته دیگر را بد می داند. علامه مجلسی درباره حقیقت حیا می گوید: {ملکه ای است که موجب خودداری از کارهای زشت می گردد}. (4)

حیا، عامل بازدارنده ای است که موجب پایبندی انسان به قوانین و دستورات دین می شود: «کسی که حیا ندارد، ایمان ندارد((5)

حیا عامل حفظ دختران و پسران از تن دادن به انحرافها و

1- غرر الحکم: حدیث 5527.
2- همان: حدیث 4612.
3- همان: حدیث 2837
4- مرآهالعقول: ج 8،ص 187
5- قال الصادق علیه السلام لا: لا ایمان لمن لا حیاء له"، بحار الانوار: ج 78، ص 111.