عفت کلام در قرآن صفحه 14

آن چه سبب هیجان این قوه می شود؛ مانند تصور جنس مخالف و نگاه کردن به او، می شود این قوه را در مسیر درست راه بُرد.

خمودی (سستی و ضعف)

خمودی (سستی و ضعف)

خمودی تفریط در قوه شهوت است و عبارت است از بازداشتن نفس از آن چه برای بدن ضرورت دارد. هم چنین کوتاهی کردن در بهره مندی درست از این قوه و سستی در شهوت جنسی تا جایی که به از دست رفتن نیروی بدن و تباه ساختن همسر و قطع نسل بیانجامد، مصداق بارز تفریط است. اعتدال این قوه در آن است که به هدف آفرینش هر یک از این میل ها، بیاندیشد و بداند که آموختن معارف الهی و به دست آوردن فضایل اخلاقی و عبادت های بدنی و فعالیت های روزانه، به نیرومندی تن بستگی دارد.

باید به اندازه ای بخورد و بیاشامد که نه در معده احساس سنگینی کند و نه درد گرسنگی او را از انجام عبادت و خدمت باز دارد. اعتدال نیروی جنسی نیز در این حد است که انسان را از گناه باز دارد و شهوت جنسی را از دل بزداید و به ضعف بدن نیانجامد.

بنابراین، عفت اعتدال قوه شهویه است. هم چنین عفت از فضایل اخلاقی است که در برابر آن دو رذیلت شره (آزمندی) و خمود (ضعف و سستی) قرار دارد.

امام صادق علیه السلام در بیان معنای عفت با توجه دادن به مخالف این اصطلاح می فرماید:

اَلْعِفَّهُ و ضِدُّها التَهَتُّک.

ضدّ عفّت تهتک و پرده دری است.

در شرح این حدیث آورده اند که عفت یعنی اعتدال قوه شهویه در هر چیزی بدون این که میل به افراط و تفریط پیدا کند و تهتک یعنی افراط