گوهر قدسی معرفت صفحه 120

استحقاق پاداش می آورد. قضیه اوّل درست و قضیه دوم نادرست است.

به هر حال همان طور که ملاحظه می شود در این روایات اوّلاً بحث معرفت به طور کلّی مطرح است نه فقط معرفت خدا، و ثانیاً به صراحت توان تحصیل معرفت و دارا بودن ابزار لازم برای آن از بندگان نفی شده است.

بیان علامه مجلسی درباره معرفت

خود علامه مجلسی پس از نقل این احادیث بیانی درباره آنها دارد که در قسمتی از آن چنین فرموده است:

اِعلَم أنَّ أخبارَ هذَا الباب و کثیراً من أخبار الابوابِ السّابقهِ تَدُلُّ علی أنَّ مَعرفهَ اللهِ تَعالی بل مَعرفهَ الرَّسولِ و الأئمَّهِ صَلواتُ اللهِ عَلیهِم و سائِرَ العَقائِدِ الدّینیّهِ مَوهِبیّهٌ و لَیسَت بِکَسبیّهٍ.(1)

آگاه باش که احادیث این باب و بسیاریاز احادیث ابواب گذشته دلالت دارند بر اینکه معرفت خدای متعال و بلکه معرفت پیامر و ائمه صلوات الله علیهم و سایر عقاید دینی وهبی است نه اکتسابی.

پس از نظر ایشان دلالت احادیث بر اینکه همه معارف دینی از طرف خدا به بنده اعطا می شود و صنع او نیست، کاملاً روشن است. امّا ایشان در ادامه بیان خود سعی می کنند به نحوی مدلول این احادیث را5.