- پیشگفتار 1
- بداهت معنای علم 4
- فصل اوّل: ماهیت علم و ویژگی های آن 4
- ذهنی نبودن علم 5
- علم و ادراک همان وجدان کردن است 8
- لافکری لازمه وجدان است 10
- قابل تعریف نبودن علم در عین بداهت آن 14
- اختیاری نبودن علم 18
- معرفت چیست؟ 25
- ویژگی های معرفت 31
- فصل اوّل: هدایت و اضلال خدا 33
- هدایت تکوینی و تشریعی 33
- صنع خدا در هدایت تکوینی 35
- نقش خدا و انسان در هدایت تشریعی 36
- هدایت؛ فضل خدا 43
- اضلال خدا 44
- اشکال جبر در هدایت و اضلال الهی 44
- جبر و اختیار فقط در افعال اختیاری مطرح است 45
- تفکیک هدایت خدا از ایمان و کفر بندگان 46
- کفر غیر از ضلال است 49
- تفاوت اعتقاد با معرفت 54
- ازدیاد هدایت برای مؤمن 55
- محروم شدن کافر از هدایت بیشتر خداوند 57
- هدایت نکردن خدا ظلم نیست 65
- هدایت و اضلال به خواست خداست 66
- قفل بر قلب 69
- نحوه هدایت و اضلال خدا 78
- شرح صدر انسان به وسیله نور الهی 79
- نور علم 81
- نور امام علیه السلام 83
- ضیّق و حرج بودن صدر 87
- تأثیر صنع خدا در تسلیم اختیاری انسان 91
- نقش هدایت خداوند در عاقبت به خیری 96
- هدایت و اضلال در آخرت 100
- عقوبت کافر در دنیا 101
- لزوم طلب هدایت دائمی از خدا 104
- نتیجه بحث هدایت و اضلال در بحث معرفت 107
- احادیث معرفت در کافی 108
- اشاره 108
- احادیث معرفت در بحار 114
- بیان علامه مجلسی درباره معرفت 120
- رفع شبهه از حدیث جهل و معرفت 122
- استفاده علامه مجلسی از احادیث معرفت 123
- بیان فلسفی درباره احادیث معرفت 128
- وجه استناد به ادلّه نقلی در بحث معرفت 131
- اشاره 136
- اشاره 137
- در مطالب عقلی نیازی به بررسی سندی نیست 139
- فصل دوم: تواتر احادیث در بحث معرفت 139
- اشاره 143
- میزان اعتبار اخبار آحاد 143
- یکی از راه های اطمینان به صدور خبر، معتبر بودن آن نزد مؤلّف است 144
- نظر مرحوم کلینی درباره احادیث کافی 145
- تفاوت اصطلاح قدما و متأخّرین در مورد حدیث صحیح 147
- علّت اختلاف نظر قدما و متأخّرین درباره حدیث صحیح 150
- روش قدما در تألیف کتب حدیث 152
- ضعیف یا مجهول بودن سند حدیث در کتب قدما ضرری به اعتبار آن نمی زند 165
- استفاده از سند احادیث در مقام تعارض بین آنها 166
- اعتبار احادیث معرفت در کتب قدما 168
- فصل اوّل: ولایت اهل بیت علیهم السلام بر قلبها 172
- اشاره 172
- قلوب انسان ها مطیع اهل بیت علیهم السلام است 173
- تحمّل معارف اهل بیت علیهم السلام به خواست ایشان بستگی دارد 178
- نعمت علم و معرفت به برکت امام زمان علیه السلام به انسان ها می رسد 182
- وضعیت علم و علما در زمان غیبت 187
- نقش توسّل به امام عصر علیه السلام در دستگیری علمی ایشان 191
- خدمتگزاری به آستان مقدّس حضرت مهدی علیه السلام 193
- فهرست آیات 199
در او پیدا می شود. نه فهم کلام و نه تحت تأثیر آن قرار گرفتن هیچ کدام به اختیار انسان نیست و به مشیّت خداوند بستگی دارد. تا خدا نخواهد انسان نه چیزی را می فهمد و نه از لحاظ روحی تحت تأثیر آن قرار می گیرد. و این مشیت الهی از طریق مشیت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم و عترت ایشان ظاهر می گردد.
یکی از نمونه های این امر داستان غلامی است به نام «رفید» که در در زمان امامت حضرت صادق علیه السلام زندگی می کرد. مالک او شخصی بود به نام «علی بن هبیره شامی» که بر رفید غضب کرد و قصد کشتن او را نمود. غلام فرار کرد و به امام علیه السلام پناهنده شد. حضرت به او فرمود: برگرد نزد مالک خود و از جانب من به او سلام برسان و بگو که من پناه دادم رفید را بر تو، پس او را اذیت نکن و به او بدی نرسان.
عرض کرد: فدایت شوم، این مرد اهل شام و دارای عقیده کینه توزانه ای است. حضرت فرمود: به همین صورتی که به تو می گویم نزد او برو!
رفید برگشت و در بین راه به عربی رسید. عرب به او گفت: کجا می روی؟ من دست و صورت تو را دست و صورت مقتول می بینم. سپس وقتی زبانش را دید، گفت: برو، جای نگرانی بر تو نیست. زیرا در زبانت پیغامی است که اگر به کوه های سرکشیده برسانی، مطیع تو می شوند. رفید گفت: چون بر آقای خود وارد شدم دستور کشتن مرا داد. گفتم: ای امیر، تو به زور بر من تسلّط نیافتی و من با اختیار خود نزد تو آمدم و پیغامی برایت دارم. بعد از ادای پیغام، هر کاری که خواستی انجام بده.