- پیشگفتار 1
- بداهت معنای علم 4
- فصل اوّل: ماهیت علم و ویژگی های آن 4
- ذهنی نبودن علم 5
- علم و ادراک همان وجدان کردن است 8
- لافکری لازمه وجدان است 10
- قابل تعریف نبودن علم در عین بداهت آن 14
- اختیاری نبودن علم 18
- معرفت چیست؟ 25
- ویژگی های معرفت 31
- هدایت تکوینی و تشریعی 33
- فصل اوّل: هدایت و اضلال خدا 33
- صنع خدا در هدایت تکوینی 35
- نقش خدا و انسان در هدایت تشریعی 36
- هدایت؛ فضل خدا 43
- اشکال جبر در هدایت و اضلال الهی 44
- اضلال خدا 44
- جبر و اختیار فقط در افعال اختیاری مطرح است 45
- تفکیک هدایت خدا از ایمان و کفر بندگان 46
- کفر غیر از ضلال است 49
- تفاوت اعتقاد با معرفت 54
- ازدیاد هدایت برای مؤمن 55
- محروم شدن کافر از هدایت بیشتر خداوند 57
- هدایت نکردن خدا ظلم نیست 65
- هدایت و اضلال به خواست خداست 66
- قفل بر قلب 69
- نحوه هدایت و اضلال خدا 78
- شرح صدر انسان به وسیله نور الهی 79
- نور علم 81
- نور امام علیه السلام 83
- ضیّق و حرج بودن صدر 87
- تأثیر صنع خدا در تسلیم اختیاری انسان 91
- نقش هدایت خداوند در عاقبت به خیری 96
- هدایت و اضلال در آخرت 100
- عقوبت کافر در دنیا 101
- لزوم طلب هدایت دائمی از خدا 104
- نتیجه بحث هدایت و اضلال در بحث معرفت 107
- اشاره 108
- احادیث معرفت در کافی 108
- احادیث معرفت در بحار 114
- بیان علامه مجلسی درباره معرفت 120
- رفع شبهه از حدیث جهل و معرفت 122
- استفاده علامه مجلسی از احادیث معرفت 123
- بیان فلسفی درباره احادیث معرفت 128
- وجه استناد به ادلّه نقلی در بحث معرفت 131
- اشاره 136
- اشاره 137
- فصل دوم: تواتر احادیث در بحث معرفت 139
- در مطالب عقلی نیازی به بررسی سندی نیست 139
- اشاره 143
- میزان اعتبار اخبار آحاد 143
- یکی از راه های اطمینان به صدور خبر، معتبر بودن آن نزد مؤلّف است 144
- نظر مرحوم کلینی درباره احادیث کافی 145
- تفاوت اصطلاح قدما و متأخّرین در مورد حدیث صحیح 147
- علّت اختلاف نظر قدما و متأخّرین درباره حدیث صحیح 150
- روش قدما در تألیف کتب حدیث 152
- ضعیف یا مجهول بودن سند حدیث در کتب قدما ضرری به اعتبار آن نمی زند 165
- استفاده از سند احادیث در مقام تعارض بین آنها 166
- اعتبار احادیث معرفت در کتب قدما 168
- اشاره 172
- فصل اوّل: ولایت اهل بیت علیهم السلام بر قلبها 172
- قلوب انسان ها مطیع اهل بیت علیهم السلام است 173
- تحمّل معارف اهل بیت علیهم السلام به خواست ایشان بستگی دارد 178
- نعمت علم و معرفت به برکت امام زمان علیه السلام به انسان ها می رسد 182
- وضعیت علم و علما در زمان غیبت 187
- نقش توسّل به امام عصر علیه السلام در دستگیری علمی ایشان 191
- خدمتگزاری به آستان مقدّس حضرت مهدی علیه السلام 193
- فهرست آیات 199
او پذیرفت. پس همه حاضرین را از آنجا بیرون کرد و من پیغام امام علیه السلام را به او رساندم.
رفید می گوید: آنچنان کلام امام صادق علیه السلام در او اثر کرد که دستور داد شانه های مرا باز کردند و گفت: من قانع نمی شوم مگر اینکه تو همان رفتاری که من نسبت به تو انجام دادم، در حقّ من انجام بدهی. گفتم: چگونه چنین کاری انجام دهم؟! گفت: والله تا انجام ندهی، من قانع نمی شوم. من اطاعت کردم. سپس او انگشترش را به من داد و گفت: اختیار من با توست، به هرچه می خواهی دستور بده!(1)
آری؛ اگر امام علیه السلام بخواهد، پیغامش آنچنان تأثیری در قلب انسان می کند که او را از این رو به آن رو برمی گرداند و نسبت به چیزی که هرگز نمی خواست، تسلیم می گردد. این تأثیر کلام امام علیه السلام در غیاب ایشان است که به خواست خود حضرت بستگی دارد. همینطور است تأثیر احادیث ائمه علیهم السلام که دربردارنده علوم الهی است. چنانچه در بحث از علم بیان شد، عالم شدن به اختیار انسان نیست و به خواست خدای متعال بستگی دارد و این خواست، همان خواست امام علیه السلام است.
تحمّل معارف اهل بیت علیهم السلام به خواست ایشان بستگی دارد
کلام امام علیه السلام کسی را که خود حضرت بخواهد تحت تأثیر قرار داده و او را متحمّل علوم ایشان می گرداند. و هیچکس بدون خواستد.
1- این داستان را مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار 179/47 از مناقب ابن شهر آشوب نقل کرده اند.