رابطه علم و دین در غرب صفحه 32

این که برای شایعاتی که علیه من جریان دارد، بی آن که خطایی از من سرزده باشد، پایانی نمی دیدم و گویا برای مقامات عالی رتبه این تفاهم حاصل گردیده است که من مبتکر این افکار بوده ام. (1)

او همچنین، پس از محاکمه و محکومیتش، در نامه ای به وزیر توسکانی چنین نوشت:

به طوری که از کیفیت موضوع بر می آید و من نیز قبلاً متذکر شده ام، اگر دشمنانم باعث نمی شدند نه این موضوع هیچ گونه ارتباطی با من پیدا می کرد و نه من در آن آلوده می شدم. (2)

جمع بندی و نتیجه گیری

ازشواهد نامبرده چنین بر می آید که هر چند گالیله، نظریۀ خورشید محوری و حرکت زمین را، به پیروی از کپرنیک و کپلر، قبول داشت، ولی آنچه سبب درگیری دانشمندان دینی و گالیله شد، عواملی (3) چون تحریک حاکمان بود که می خواستند با ایجاد این تعارضات به هدف خود برسند، یعنی آنها در اصل خیال تضعیف قدرت سیاسی - اجتماعی کلیسا و تقویت پایه های حکومت را در سر می پروراندند و گالیله قربانی این توطئه بود. بی تردید اگر مسائل به طور طبیعی پیش

1- (1) . همان، ص 541
2- (2) . همان، ص 556
3- (3) . این عوامل را در مباحث بعدی بر می شماریم.