رابطه علم و دین در غرب صفحه 81

کند و بسیاری از سوء تفاهم ها را برطرف سازد. نمونه های زیر بر درستی این سخن گواهی می دهد:

أ. پیروان فیثاغورس، که در ریاضیات و مهندسی به پیشرفت های بسیار دست یافتند، دانش و ایمان را جمع کرده بودند.

این ها ظاهراً به جنبۀ ذووجهین علم پی برده بودند و آن را بالقوه وسیله ای برای آزادی آدمی و هم فنای وی شناخته بودند. اصرار آن ها به این بود که اسرار را باید فقط با کسانی در میان گذاشت که از لحاظ روحی و جسمی تطهیر شده باشند. و لذا عضو فرقۀ اخوت (فیثاغورثیان)، بر حسب درجه تطهیری که بدان نائل می شد، تدریجاً به رموز عالی تر موسیقی و ریاضیات و ستاره شناسی آشنا می گردد. آن ها در موارد دیگر تجربه کرده بودند که آشنایی همه مردم با استدلال های معارض موجب اغتشاش و بی بند و باری می شود. (1)

ب. کپرنیک،که نظریه پرداز اصلی خورشید مرکزی بود، از کشیشان به شمار می آمد و به سبب ایمان و تعهد و دلسوزی اش به دو گسترۀ دانش و دین، تا زنده بود اجازه نداد نظریه هایش به درگیری بینجامد و حتی مقام های بلند پایۀ کلیسا، مانند کاردینال شونبرگ و اسقف گیزه وی را تشویق کردند تا کتابش را منتشر کند. (2)

ج. کپلر، که تحصیلات دینی داشت، با کلیسا تعارض جدّی پیدا نکرد.