در آستان کرامت 2 صفحه 160

قریب العهد بودند ، و منافقین کاملا کمین کرده و در راه یافتن فرصت نشسته بودند تا دستاویزی

پیدا کرده و شرّ به پا کنند ، و اکنون هم نمی دانم سرانجام با من و شما چه رفتاری خواهد شد ،

قلم قضا نیست مگر به دست خدا و او بدرستی آشکار سازنده حقّ است و بهترین فصل کننده و

جدا سازنده حقّ از باطل است. (1)

همنشینی، مراوده و محبت با اهل سنت

توصیههای فراوانی از ائمه شیعه (علیهم السلام( درباره مراوده ، همنشینی و م خالطه شیعیان با

سایر مسلمانان در تمامیِ سطوحِ زندگیِ دینی و اجتماعی به دست ما رسیده است؛ ارتباطی که اگر

با رفتارهای نیک و کرداری پسندیده همراه باشد ، خود تبلیغی مؤثر برای مذهب شیعه در ذهنیت

دیگر مسلمانان میباشد. در این میان سیرۀ عملی ائمه (علیهم السلام( در تعامل با اهل سنت

الگویی مناسب برای دیگر شیعیان است ، چنانچه یکی از اصحاب امام صادق (علیه السلام(

میگوید به آن حضرت عرض کردم:

رفتار بایسته ما با اقواممان و آنان که با آنها معاشرت داریم و شیعه هم نیستند ، چیست؟

امام (علیه السلام( فرمودند:

تَنْظُرُونَ « أئَّمتَکُم الَّذِینَ تَقْتَد ونَ بهِمْ فَتَصْنَع ونَ کَمِثْلِ مَا یَصْنَع ونَ فَوَاللَّهِ إنِّه مْ لیَع ود ونَ مَرْضَاه مْ

وَ یَشْهَد ونَ جَناَئزِه مْ وَ یقُیِم ونَ الشَّهاَدَۀَ له مْ وَ عَلیَهْمْ وَ یؤُدُّونَ الْامَانهَ إلِیَهْم؛ (2)

به پیشوایان خود نگاه کنید و از آنان پیروی کنید ، آنگونه که آنان رفتار میکنند ، شما نیز

همانطور رفتار کنید ، به خدا سوگند آنان به عیادت بیماران غیر شیعه شان میروند و بر جنازه

هایشان حاضر میشوند و به سود و ضرر آنها ]هرچه حق باشد[ گواهی میدهند و امانتهای آنان را

به آنها بر ». میگردانند

در سیرۀ امام رضا (علیه السلام( نیز همچون سایر ائمه بزرگوار شیعه ارتباط و مرادوده با

دیگرمسلمانان جایگاه خاصی داشت و همه مسلمانان چه در مدینه و چه در مرو ، از محبت آن

حضرت بهره مند بودند ، همچنانکه آن حضرت به شیعیان نیز در این باره توصیههایی داشتند. آن

گونه که م عَمّر بن خَلَّد نقل میکند:

1- شیخ صدوق ، عیون أخبارالرضا علیه السلام ، ترجمه غفاری و مستفید ، چاپ اول، تهران: نشر صدوق 1372 ش ، ج 2 ، ص 329 ابن شهرآشوب ، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام ، چاپ اول ، قم: علامه 1379ق،ج 4، ص 365 و و محمد باقر مجلسی، بحار الأنوار چاپ دوم ، بیروت: دار إحیاء التراث العربی 1403 ق، ج49، ص 153

2- شیخ کلینی ، کافی ، ج 2، ص 636 ؛ علی بن حسن بن فضل طبرسی ، مشکاۀ الانوار فی غرر الاخبار ، ص 409 ؛ شیخ حر عاملی ، وسائل الشیعه ،ج 12ص 6(سند این روایت صحیح است. محمد بن یعقوب عن محمد بن یحیی عن أحمد بن محمد عن علی بن الحکم عن معاویه بن وهب)