آداب معاشرت از دیدگاه معصومین علیهم السلام صفحه 137

1- اصول کافی، ص 366 (باب المدارات).

2- من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 352.

3- من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 346.

دشمنی با مردم بپرهیزید، زیرا آن ها از دو صنف خارج نیستند: عاقلی که با شما مجاله کند و نادانی که با شما به جهالت رفتار نماید. کلام به منزله مرد است و پاسخش زن؛ هنگامی که زن و مرد به هم پیوندند، ناچار ثمره ای خواهد داشت، سپس این شعر را خواند(1):

هر که از پاسخ بپرهیزد آبرویش سلامت ماند

و کسی که با مردم مدارا کند کار خوبی کرده است

کسی که مردم را بزرگ شمارد مردم نیز او را بزرگ دانند

و هر که مردم را تحقیر نماید هرگز مردم بزرگش نشمارند(2)

10- سفیان بن عُیَیْنَه گوید به زُهری گفتم: با علی بن حسین ملاقات کردی؟ گفت آری و تا به حال با کسی برتر از او ملاقات نکرده ام. من برای او دوستی در نهان و دشمنی آشکارا نمی شناسم. گفتند چگونه؟ گفت کسی را ندیدم که آن حضرت را دوست بدارد. ولی از شدّت معرفت به فضلش به او رشک نبرد و کسی را ندیدم که با آن حضرت دشمن باشد ولی از شدّت مدارای او با وی مدارا نکند(3).

123 - وجوب ادا کردن حقوق واجب و مستحبّ مؤمن

1- امام صادق فرمود: خدا به چیزی بهتر از ادای حقّ مؤمن عبادت نشود(4).

2- امام صادق فرمود: مسلمان برادر مسلمان است؛ به او ستم نمی کند، او را خوار نمی دارد و به وی خیانت نمی کند. سزاوار است که مسلمانان در برقراری پیوند با یکدیگر بکوشند و در کمک کردن و مهربانی دوجانبه و به یاری به نیازمندان سعی کنند.