وسواس : راه کارهای پیشگیری و درمان صفحه 119

دست ها شسته شده است، کافی است. لازم نیست که بگردیم بینیم همه جا را شسته ایم یا نه. دقت عقلی لازم نیست. از آن طرف هم نباید لا ابالی باشیم.

بسیاری از وسواس هایی که در انجام عبادات به وجود آمده، بر اثر درست بیان نشدن مسأله، یا درک ناصحیح آن بوده است. می گویند: کسی که می خواهد وضو بگیرد یا غسل کند، نباید در اعضای وضو و غسل مانع باشد. کسی که حنا بسته است، از نظر فیزیکی و مولکولی ذرات حنا پس از شست و شوی آن هنوز وجود دارد، ولی از نظر عرفی حنایی نیست.

در اینجا عرف میزان است. بنابراین، مانعی برای وضو و غسل وجود ندارد. یا اگر سرمه کشیده است و بعد آن را پاک کرده است همین که عرف بگوید سرمه از محل وضو پاک شده است کافی است. یا اگر دست آدم خودکاری باشد، مانع وضو نیست. آیت الله مکارم شیرازی فرمودند: خودکار مانع نیست. یعنی دقت عقلی لازم نیست.

19_اعتقاد به همه احکام الهی

ممکن است بعضی ها در مورد مسائلی که ما می گوییم شبهه کنند. ما مسائلی را که می گوییم روی آن قسم می خوریم. نمی خواهیم مدیون دین و مردم باشیم. پس در مسائلی که می گوییم کسی شک و شبهه نکند. خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:

وَیَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَیُرِیدُونَ أَنْ یَتَّخِذُوا بَیْنَ ذَلِکَ سَبِیلًا؛(1)و می گویند: «ما به بعضی ایمان داریم و بعضی را انکار