وسواس : راه کارهای پیشگیری و درمان صفحه 66

7)قاعدۂ فراغ

اشاره

قاعده دیگر قاعدۂ فراغ است. این قاعده از قواعد مهم و مشهور فقهی است. و معنای آن این است که اگر بعد از فارغ شدن از انجام عملی، مثل نماز، یا طواف خانه خدا، شک کردی که آیا آن را صحیح انجام داده ای یا نه، این قاعده می گوید: عملت صحیح است و به شک خود اعتنا نکن. این قاعده در تمامی عبادات و معاملات کاربرد دارد.

تفاوت قاعده تجاوز و فراغ در این است که قاعده تجاوز مربوط به اجزاء عمل است و قاعدۂ فراغ مربوط کل عمل است. به تعبیر دیگر قاعدۂ فراغ ناظر به شک در صحت تمامی عمل پس از فراغت از آن است، مانند شک در صحت نماز پس از فراغت از آن، و اما قاعده تجاوز ناظر به شک در انجام دادن جزء پیشین، پس از وارد شدن در جزء بعدی است؛ مانند شک در به جا آوردن رکوع، پس از رفتن به سجده.

بنابراین، اگر غسل را تمام کردی، بعد شیطان به شما هجوم آورد که نکند آب به مویت نرسیده باشد، دیگر اصلا نباید اعتنا کنی. خدا و پیغمبر و امامان به عهده گرفته اند که اعتنا نکن و غسلت صحیح است. آنها به ما این طور فرموده اند. اگر در موسم حج بعد از طواف شک کردی، بعد از سعی صفا و مروه شک کردی، بعد از منا و عرفات شک کردی، بنا را بر صحت بگذار و به شک خود هیچ اعتنائی نکن.

این شیطان است که این دغدغه های ذهنی را برای ما ایجاد می کند و آدم را به کفر می رساند و زندگی اش را متلاشی می کند. فراغ یعنی فارغ شدن از