دستوراتی از قرآن: امر و نهی های خدا در قرآن صفحه 1

مقدمه

بسم اللَّه الرحمن الرحیم

الحمد للَّه ربّ العالمین وصلّی اللَّه علی محمد وآله الطاهرین سیما بقیه اللَّه فی الأرضین و لعنه اللَّه علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین

قرآن معجزه جاودانی پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله است؛ قرآن کلام خالق و نامه خداوند متعال برای انسان است؛ قرآن کارخانه انسان سازی است.

انسان برای هر چه بهتر زیستن، در دنیا و آخرت، احتیاج به برنامه و نقشه دارد، احتیاج به راهنما دارد تا به سرمنزل مقصود رسیده، قرب خداوند را به دست آورد. اگر چنین است چه راهنمایی بهتر از خالق او، و چه برنامه ای بهتر از برنامه او؛ خدایی که انسان را ساخته و پرداخته، و به تمام استعدادها، خواسته ها، نازها ونیازهای او بیش از هر کس دیگری آشناست. چنین خدایی یقیناً برنامه خود را مطابق با این نیازها تنظیم نموده، چون «اِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ حَکِیمٌ»(1) است.

آفریدگار متعال با برنامه ای کاملاً واضح وبیانی همه فهم، راه را از چاه مشخص کرده، مسیر هدایت به سوی خدا وتکامل، و نیز گمراهی و ضلالت را تبیین نموده است؛ «قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِ ّ»(2) «إِنّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ»(3).

خداوند اگرچه در مقام تکوین می فرماید: ای انسان! تو آزادی و در راه انتخاب عقیده، اجباری در کار نیست «لا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ» که راه را انتخاب کنی یا بیراهه را «إِمّا شاکِراً وَإِمّا کَفُوراً»؛ لکن در مقام تشریع، با «امر و نهی»های خود، خواسته های خویش را بیان

1- 1. سوره توبه، آیه 28.
2- 2. سوره بقره، آیه 255.
3- 3. سوره انسان، آیه 3.