دستوراتی از قرآن: امر و نهی های خدا در قرآن صفحه 288

وَالْمَسَکِینِ وَالْجارِ ذِی الْقُرْبَی وَالْجارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِیلِ وَما مَلَکَتْ أَیْمَنُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَن کانَ مُخْتالاً فَخُوراً» نسا/36

و خدا را بپرستید! و هیچ چیز را همتای او قرار ندهید! و به پدر و مادر، نیکی کنید؛ همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان، و همسایه نزدیک، و همسایه دور، و دوست و همنشین، و واماندگان در سفر، و بردگانی که مالک آن ها هستید؛ زیرا خداوند، کسی را که متکبر و فخر فروش است، (و از ادای حقوق دیگران سرباز می زند،) دوست نمی دارد.

ب: «وَ إِذْ أَخَذْنا مِیثَقَ بَنِی إِسْرَ ءِیلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَ بِالْوَ لِدَیْنِ إِحْساناً وَ ذِی الْقُرْبَی وَ الْیَتَمَی وَ الْمَسَکِینِ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَ أَقِیمُوا الصَّلَوهَ وَ ءَاتُواالزَّکَوهَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلَّا قَلِیلاً مِّنکُمْ وَ أَنتُم مُّعْرِضُونَ» بقره/83

و (به یاد آورید) زمانی را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند یگانه را پرستش نکنید؛ و به پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید؛ و به مردم نیک بگویید؛ نماز را برپا دارید؛ و زکات بدهید. سپس (با این که پیمان بسته بودید) همه شما -جز عده کمی- سرپیچی کردید؛ و (از وفای به پیمان خود) روی گردان شدید.

912 فقیر را از خود نرانید

«وَ أَمَّا السَّآئِلَ فَلَا تَنْهَرْ» ضحی/10

و سؤال کننده را از خود مران،

913 مسکین را دریابید

«أَوْ مِسْکِیناً ذَا مَتْرَبَهٍ» بلد/16

یا مستمندی خاک نشین را،

914 بر نیکوکار راه مؤاخذه نیست

«لَّیْسَ عَلَی الضُّعَفآءِ وَلَا عَلَی الْمَرْضَی وَلَا عَلَی الَّذِینَ لَا یَجِدُونَ ما یُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُوا لِلَّهِ وَرَسُولِهِ ما عَلَی الْمُحْسِنِینَ مِن سَبِیلٍ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» توبه/91

بر ضعیفان و بیماران و آن ها که وسیله ای برای انفاق (در راه جهاد) ندارند، ایرادی نیست