فرهنگ صفات (اخلاقی) صفحه 153

3 – بردباری

اشاره

زندگی عرصه مجموعه بی شماری از پیروزی ها و ناکامی ها، موفقیت ها و محرومیت ها، شادکامی ها و ناملایمات و خوشی ها و ناخوشی هاست. روزی چون دشمنی نابکار و زمانی به ظاهر موافق مراد؛ لختی همراه با توفیق و مساعدت و ساعتی با خسران و ناملایمت. و در این معرکه عظیم و میدان پهناور برای پیشبرد مقاصد کوچک و بزرگ و دستیابی به هر هدف خرد و کلانِ معنوی و مادی، آنچه که هرگز از آن گریزی نیست بردباری و شکیبایی در برابر دشواری ها، سختی ها، موانع و ناملایماتی است که خصوصاً با مسیر کمال و سازندگی عجین، و با راه خودسازی و عبودیت آمیخته شده است.

هیچ تلاشگری به مراد معنوی یا مادی خود نائل نمی گردد جز آنکه سختی های مسیر مورد نظر خویش را با حلم و استقامت پشت سر گذارد و هیچ انسان مجاهدی راه دشوار و پرفراز و نشیب مجاهده و بندگی را نمی پیماید مگر آنکه خود را برای مبارزه و مقاومت در صحنه های پر فشار زندگی با متانت و بردباری مهیا ساخته و مقابله با مشکلات و ستیز با ناملایمات را تجربه نماید.

مفهوم بردباری

حلم و بردباری عبارت است از: حوصله به خرج دادن، دقّت، تأمل، پابر جایی و متانت در کارهاست.(1)

عالم بزرگوار مرحوم نراقی فرموده است: