فرهنگ صفات (اخلاقی) صفحه 255

«اَلْمُصِیبَهُ لِلصَّابِرِ واحِدَهٌ وَ لِلْجازِعِ اثْنَتانِ.»(1)

«مصیبت برای شکیبا یکی و برای بی تابی کننده دوتاست.»

امّا فرد صبور با روانی آرام و دلی مطمئن برای رفع مشکلات زندگی به نیکی می اندیشد و ضمن استمداد از نیروی لایزال الهی، موانع را یکی پس از دیگری مرتفع ساخته، بر دشواری ها چیره می گردد و در پرتو آرامش، اطمینان خاطر و تسلّط بر خویشتن، بسا درد و سوز ناملایمات را نیز از یاد برده، و از دریای متلاطم گرفتاری ها و مصائب، با امنیت و متانت درون، خویشتن را به ساحل اطمینانِ بیشتر و آرامش روزافزون نزدیک می سازد.

قرآن و شکیبایی

نگاهی گذرا به مفاهیم و موضوعات قرآنی نشانگر این معناست که خداوند بزرگ به صبر و شکیبایی عنایتی ویژه داشته و بسیاری از خیرات دنیوی و مقامات اخروی و درجات بهشتی را بر محور این مسأله مهمّ اخلاقی استوار ساخته است. بیش از یکصد مورد از صبر و صابرین یاد کرده و به شکل های گوناگون و بیانات مختلف از این صفت نیک و دارندگان آن تمجید فرموده است.

« یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ا ... وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ ا الَّذِینَ إِذا أَصابَتهُمْ مُصِیبَهٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ ا أُولئِکَ عَلَیهِمْ صَلَوات مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَهٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتدُونَ »(2)

«ای مؤمنان! از صبر و نماز یاری بجویید، به راستی خداوند با صابران