فرهنگ صفات (اخلاقی) صفحه 637

1- 935. صحیفه سجّادیه (دعای مکارم الاخلاق)

جهل و بی خردی که بعضاً با عوامل خارجی همچون رفتار نادرست دیگران همراه شده و سبب تحریک قوّه غضب و برافروخته شدن خشم آدمی می گردد.

راه های پیشگیری و کنترل خشم

کنترل و پیشگیری هر نوع آفت و بیماری روحی و جسمی، علاوه بر آنکه مصونیت از عوارض دشوار آن را به همراه دارد، نوعاً با سهولت بیشتر و هزینه کمتری نیز صورت می پذیرد. این امر خصوصاً در مورد پاره ای از بیماری های به ظاهر صعب العلاج بیشتر مشهود و مورد عنایت است.

هنگامی که شعله های خشم برافروخته شده و فروغ عقل، متانت و اعتدال روحی را تحت الشعاع شراره های سوزنده خود قرار می دهد، به ندرت می توان خود را از پی آمدهای ویرانگر و شوم آن حراست نمود. در حالی که با کنترل و پیشگیری از بروز و ظهور آن، انسان قادر است با بهره گیری از پرتو عقل، تأمل در عاقبت، اندیشه در فرجام و آثار سوء آن، خویشتن را از گرفتار شدن به آن محافظت نموده و از وبال پر نکبت آن رهایی بخشد.

بدین منظور باید با بهره گیری از فروغ عقل، نور ایمان و نیروی اراده، به تقویت خرد و ارتقای آگاهی و بینش علمی خویش همت گمارده، در راستای استفاده صحیح از قوای باطنی و ظاهری، برای رشد معنوی و اخلاقی خود، هیچ یک از آن ها را عاطل و باطل رها ننماید. چه آنکه استفاده کامل از قوای خدا دادی هنگامی امکان پذیر است که همه آن ها در کنار هم و به موازات یکدیگر مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد. ایمان از مهم ترین عوامل تقویت اراده، و اراده بازوی توانمند خرد و اندیشه است. مبتلایان به بیماری های روحی و عصبی و ضعف قوا باید به مداوای خویش همت گمارده، با بهره گیری از نیروهای باطنی، خود را معالجه کنند تا در معرض این آتش خانمان سوز قرار نگیرند.