فرهنگ صفات (اخلاقی) صفحه 65

1- 73. ر.ک: رساله لبّ اللباب، صفحات 51 - 42.

4 – زهد

توضیح

علاقه به دنیا با محبّت خدا جمع نمی گردد و دلبستگی و تعلّق به مظاهر آن، آدمی را از حرکت در جهت اهداف بلند انسانی باز می دارد، بلکه زمینه هر گونه فکر و تلاش سازنده را از بین برده، اندیشه خدا جویی، معنویت خواهی و آخرت طلبی را از صفحه دل و لوح سینه به کلی می زداید.

از اینرو، بر سالک است ضمن آنکه اندیشه، همت و تلاش خود را در جهت تصحیح انگیزه و تطهیر نیت متمرکز می سازد، از پی آمدهای خطرناک تعلقات مادی و وابستگی های دنیوی غفلت نورزد و با همه توان، دل را از غیر خداوند شستشو دهد و آرزوهای دور و دراز، توجه و رغبت به مال و منال دنیا، و دل دادن به هر آنچه به نوعی به دنیاطلبی و دنیا داری باز می گردد را به شدّت از خود دور سازد، و آنچه را که با خدا، آخرت و معنویت همراه و همساز نمی باشد از دل خویش بیرون نماید. و البته این خود میسر نمی گردد جز هنگامی که بزرگی، عظمت و عشق حضرت حق در دل او استقرار یافته و نسبت به غیر او بی علاقه گردد.

پیشوای زاهدان حضرت علی علیه السلام می فرمایند:

«لا یکُونُ الْمُسْلِمُ مُسْلِماً حَتی یکُونَ وَرِعاً وَ لَنْ یکُونَ وَرِعاً حَتی یکُونَ زاهِداً وَ لَنْ یکُونَ زاهِداً حَتی یکُونَ حازِماً وَ لَنْ یکُونَ حازِماً حَتی یکُونَ عاقِلاً وَ مَا الْعاقِلُ إِلّا مَنْ عَقَلَ عَنِ اللَّهِ وَ عَمِلَ لِلدَّارِ الْآخِرَهِ.» (1)

«مسلمان، مسلمانِ (حقیقی) نباشد تا آنکه با ورع باشد، و دارای ورع