- 2- واژه های گناه در قرآن 1
- پیشگفتار 1
- سخن ناشر 1
- 1- معنای گناه 1
- 3- واژه های گناه در روایات 3
- 4- راه دیگر برای شناخت گناه 3
- 7- لشکر عقل و جهل 3
- 6- لعنت شدگان در روایات 3
- 5- لعنت شدگان در قرآن 3
- 8- اقسام گناه 4
- 9- تقسیم بندی گناهان در روایات 4
- 10- معیار شناخت گناهان کبیره از صغیره 7
- 11- موارد تبدیل گناه صغیره به کبیره 9
- 13- مَثَل دانشمند غیر متعهّد در قرآن 12
- 12- گناه بزرگان از دیدگاه قرآن 12
- 14- گناه بزرگان از دیدگاه روایات 13
- 16- آژیر خطر 14
- 15- گناهان کلیدی 14
- 17- زمینه های گناه در وجود انسان 15
- 18- زمینه های پیدایش گناه 18
- 20- زمینه های خانوادگی گناه 25
- 21- زمینه های اقتصادی گناه 35
- 22- زمینه های اجتماعی گناه 40
- 23- زمینه های روانی گناه 55
- 26- توجیه های گوناگون 62
- 25- توجیه و دلیل تراشی برای گناه 62
- 27- توجیهات عقیدتی 63
- 29- توجیهات اجتماعی 68
- 30- توجیهات روانی 68
- 31- توجیهات فرهنگی 69
- 32- توجیهات اقتصادی 73
- 33- توجیهات نظامی 75
- 34- شناخت مرزهای گناه 78
- 36- ترجیح اهمّ بر مهم 80
- 37- توجه به همه ی ارزشها 81
- 39- تفکر در امور گوناگون 82
- 38- اهرم های بازدارنده ی گناه 82
- 40- توجه به حضور خدا در همه جا 83
- 41- خود شناسی و توجه به شخصیت 85
- 42- ایمان به معاد 86
- 43- عرض اعمال 88
- 44- یاد مرگ 88
- 45- خداترسی و ترس از عواقب گناه 88
- 46- نقش عبادات در بازدارندگی از گناه 89
- 48- تأدیب اجتماعی 90
- 49- روایات و برخورد با گنهکار 90
- 50- نفرین امام صادق علیه السلام 91
- 51- برخورد امام کاظم علیه السلام 91
- 53- آثار و پی آمدهای گناه 92
- 52- برخورد فقهی با گنهکار 92
- 55- کیفرهای اُخروی گناه 93
- 56- احباط و پوچ شدن اعمال نیک 94
- 57- آثار گناه در روح و روان 94
- 58- آثار گوناگون گناه 95
- 59- توبه و پاکسازی 98
- 60- توبه از دیدگاه روایات 99
- 61- جبران گناه 104
- 62- جبران گناه از دیدگاه قرآن 104
- 63- جبران گناه از دیدگاه روایات 105
- 64- هماهنگی جبران با گناه 106
- 65- چند داستان در رابطه با جبران گناه 106
- 66- نکات و تذکرات 109
1- 493) نساء / 31.
2- 494) عنکبوت / 7.
3- 495) آل عمران / 195.
4- 496) بحار، ج 71 ص 242. وسائل الشیعه، ج 11 ص 384.
5- 497) وسائل الشیعه، ج 11 ص 383.
6- 498) بحار، ج 6 ص 35، میزان الحکمه، ج 1 ص 548.
7- 499) مستدرک الوسائل، ج 2 ص 348.
8- 500) وسائل الشیعه، ج 11 ص 384.492) هود / 114.
6- امام کاظم علیه السلام فرمودند:
«من کفارات الذّنوب العِظام إغاثه المَلهوف و التّنفیس عن المَکروب»(501)
«از کفارات گناهان بزرگ، پناه دادن به انسان های پریشان و گرفتار و زدودن اندوه از اندوهگین است.»
7- شخصی از رسول خدا صلی الله علیه وآله پرسید: کفاره ی گناه غیبت چیست؟
حضرت فرمودند:
«تَستَغفر لِمَن إغتَبته»(1)
«برای کسی که او را غیبت کرده ای، از خدا طلب آمرزش کن.»
8- امام باقر علیه السلام می فرماید:
«ثلاث کفّارات: إفشاء السّلام و إطعام الطّعام و التّهجُد باللّیل و النّاس نیام»(2)
«سه کار کفاره و جبران کننده ی گناه است: 1- بلند سلام کردن 2- اطعام دادن 3- نماز شب و عبادت در آن هنگام که مردم خوابیده اند.»
9- امام باقر علیه السلام فرمودند:
«أربع مَن کنّ فیه و کان مِن قَرنه الی قَدمه ذُنوباً بَدّلها اللّه حَسنات: الصِّدق و الحَیاء و حُسنُ الخُلق و الشّکر»(3)
«اگر کسی دارای چهار خصلت باشد هر چند از سر تا قدمش را گناه فرا گرفته باشد خداوند آن گناهان را به نیکی تبدیل می کند:
1- راستگویی. 2- شرم وحیا. 3- نیک خلقی. 4- روحیه ی شکرگزاری.»
10- شخصی به حضور رسول خدا صلی الله علیه وآله آمد و عرض کرد: گناهانم بسیار شده اند و اعمال نیکم اندک است. پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود:
«أکثر السّجود فانّه یحطّ الذّنوب کما تحطّ الرّیح وَرق الشجر» (4)
«سجده های بسیار بجا بیاور چرا که سجده، گناهان را آنچنان می ریزد که باد برگ های درخت را می ریزد.»
64- هماهنگی جبران با گناه
گناه شناسی » هماهنگی جبران با گناه
جبران گناه، با کارهای نیک، ممکن است به صورت های گوناگون مانند کمک های مالی، جهاد در راه خدا، روزه گرفتن، شب زنده داری و ...انجام گیرد، ولی مناسب آن است که جبران هر گناه متناسب با همان گناه باشد. مثلاً بی حجابی و ناپاکی را با حفظ کامل عفت و پاکدامنی، جبران کرد. گناه غیبت را با کنترل و مراقبت زبان، جبران نمود. گناه ظلم و بی رحمی را با احسان به مظلومان و دستگیری از بینوایان، تلافی نمود.
گناه چشم چرانی را با عفت چشم و نگاه هایی که برای آن پاداش است مانند نگاه به قرآن و چهره عالم ربانی و نگاه به چهره ی پدر و مادر، جبران نمود. چنانکه از بعضی روایات این مطلب استفاده می شود؛
امام صادق علیه السلام می فرماید:
«کفاره عمل السّلطان قَضاء حوائِج الاِخْوان»(5)
«کفاره و جبران (گناه) کارمندی حاکم ظالم، رسیدگی و برآوردن نیازمندی های برادران است.»
65- چند داستان در رابطه با جبران گناه
گناه شناسی » چند داستان در رابطه با جبران گناه
1- پیشنهاد ابولبابه