- دیباچه 1
- پیشگفتار 2
- فصل نخست: عوامل و آثار گناه 6
- اشاره 6
- مفهومشناسی گناه 7
- الف) عوامل گناه 8
- 1. دینگریزی 8
- اشاره 8
- 2. نادانی 9
- 3. فقر و بینیازی 11
- 4. همنشینی با بدان 14
- 5. غرور 16
- 6. پیروی از نفس اماره 17
- 7. دنیادوستی 18
- 8. انکار جهنم 19
- 9. همرنگی با جماعت 20
- 10. کوچک شمردن گناه 24
- 11. انتشار گناهان 26
- 12. تغذیه ناپاک 27
- ب) پیآمدهای گناه 29
- 1. محروم شدن از نماز شب 29
- اشاره 29
- یک- آثار ارتکاب گناه 29
- 3. اجابت نشدن دعا 30
- 2. دوری از رحمت الهی 30
- 4. گریز از حق 33
- 5. گمراهی و هلاکت 34
- 6. عذابهای اخروی 35
- 7. عذاب دنیوی 37
- 8. تسلط بیگانگان بر سرزمین اسلامی 40
- 9. زوال نعمت 42
- 10. کاهش عمر 44
- 11. پیآمدهای جسمی و جانی 48
- 12. از میان رفتن شرم و حیا 51
- 13. گناه و تیرگی قلب 54
- 14. ارتکاب گناهان دیگر 55
- 15. سرمستی و بیخبری 56
- 16. پیآمدهای دیگر گناه 57
- دو- آثار دوری از گناه 59
- 1. هدایت 59
- اشاره 59
- 2. کسب روزی 60
- 3. آسانی جان دادن 60
- 5. نجات از عذاب دنیوی 61
- 4. نجات از دوزخ 61
- 6. رفتن به بهشت 62
- اشاره 63
- فصل دوم: راههای جلوگیری از گناه و روشهای درمان آن 63
- 1. باور به حضور خداوند 64
- 2. دوستی و یاد خدا 67
- 3. خدا ترسی 72
- 4. معادباوری 75
- 5. ایمان به عرضه اعمال به پیشوایان دین 78
- 6. توجه به کرامت انسان 81
- 7. خردورزی 82
- 8. حیا و شرم 85
- 9. توبه و بازگشت 86
- 10. دوری از همنشینان بد 94
- اشاره 94
- الف) دقت در دوست یابی 97
- ب) تأثیرپذیری از دوستان 97
- ج) ویژگیهای دوستان ناشایست 99
- د) پرهیز از دوستان بد نام 100
- ه) آثار همنشینی با نیکان و بدان 101
- و) ویژگی دوستان خوب 102
- 11. مرگ باوری 104
- 12. استغفار 108
- 13. محاسبه نفس و خود انتقادی 109
- 14. دوری از هواپرستی 111
- 15. شیطان گریزی 114
- 16. خویشتنداری 115
- 17. پیروی از امامان معصوم: 118
- 18. عبادت 120
- 19. مراقبت از قلب 122
- 20. فکر نکردن درباره گناه 126
- فرجام سخن 127
- منابع 130
10. کوچک شمردن گناه
اگر آدمی، گناه کوچک را ناچیز بشمرد، به راه پر آسیبی گام میگذارد؛ زیرا آرام آرام به سرزمین زیانبار گناهان کبیره کشیده میشود. امام سجاد (ع) در دعای هشتم صحیفه سجادیه از خداوند چنین میخواهد:
اللَّهُمَّ اعُوذُ بِکَ مِن ... الإِصرارِ عَلَی الإِثمِ وَ اسْتِصْغار المَعْصِیَةِ.
پروردگارا! به تو پناه میبرم از ... و از اصرار بر گناهان و کوچک شمردن گناه.
چنانچه آدمی با گناه خو بگیرد، گناهانش چنان انباشته میشوند که از میان بردن آنها دشوار است؛ مانند نخهای باریکی که آنها را به آسانی میتوان از هم گست، اما هنگامی که شماری از این نخها به هم بافته و به ریسمانی بدل شد، دیگر نمیتوان آنها را از هم گسست. مؤمن بر گناه پای نمیفشارد:
(وَ لَمْ یصِرُّوا عَلی ما فَعَلُوا وَ هُمْ یعْلَمُون) (آل عمران: 135)
برآنچه کردهاند، پای نمیفشارند در حالی که [زشتی آن را] میدانند
امام باقر (ع) درباره این آیه میفرماید: «اصرار؛ یعنی اینکه کسی گناه