- دیباچه 1
- پیشگفتار 2
- فصل نخست: عوامل و آثار گناه 6
- اشاره 6
- مفهومشناسی گناه 7
- 1. دینگریزی 8
- الف) عوامل گناه 8
- اشاره 8
- 2. نادانی 9
- 3. فقر و بینیازی 11
- 4. همنشینی با بدان 14
- 5. غرور 16
- 6. پیروی از نفس اماره 17
- 7. دنیادوستی 18
- 8. انکار جهنم 19
- 9. همرنگی با جماعت 20
- 10. کوچک شمردن گناه 24
- 11. انتشار گناهان 26
- 12. تغذیه ناپاک 27
- یک- آثار ارتکاب گناه 29
- 1. محروم شدن از نماز شب 29
- اشاره 29
- ب) پیآمدهای گناه 29
- 3. اجابت نشدن دعا 30
- 2. دوری از رحمت الهی 30
- 4. گریز از حق 33
- 5. گمراهی و هلاکت 34
- 6. عذابهای اخروی 35
- 7. عذاب دنیوی 37
- 8. تسلط بیگانگان بر سرزمین اسلامی 40
- 9. زوال نعمت 42
- 10. کاهش عمر 44
- 11. پیآمدهای جسمی و جانی 48
- 12. از میان رفتن شرم و حیا 51
- 13. گناه و تیرگی قلب 54
- 14. ارتکاب گناهان دیگر 55
- 15. سرمستی و بیخبری 56
- 16. پیآمدهای دیگر گناه 57
- دو- آثار دوری از گناه 59
- اشاره 59
- 1. هدایت 59
- 3. آسانی جان دادن 60
- 2. کسب روزی 60
- 4. نجات از دوزخ 61
- 5. نجات از عذاب دنیوی 61
- 6. رفتن به بهشت 62
- اشاره 63
- فصل دوم: راههای جلوگیری از گناه و روشهای درمان آن 63
- 1. باور به حضور خداوند 64
- 2. دوستی و یاد خدا 67
- 3. خدا ترسی 72
- 4. معادباوری 75
- 5. ایمان به عرضه اعمال به پیشوایان دین 78
- 6. توجه به کرامت انسان 81
- 7. خردورزی 82
- 8. حیا و شرم 85
- 9. توبه و بازگشت 86
- 10. دوری از همنشینان بد 94
- اشاره 94
- ب) تأثیرپذیری از دوستان 97
- الف) دقت در دوست یابی 97
- ج) ویژگیهای دوستان ناشایست 99
- د) پرهیز از دوستان بد نام 100
- ه) آثار همنشینی با نیکان و بدان 101
- و) ویژگی دوستان خوب 102
- 11. مرگ باوری 104
- 12. استغفار 108
- 13. محاسبه نفس و خود انتقادی 109
- 14. دوری از هواپرستی 111
- 15. شیطان گریزی 114
- 16. خویشتنداری 115
- 17. پیروی از امامان معصوم: 118
- 18. عبادت 120
- 19. مراقبت از قلب 122
- 20. فکر نکردن درباره گناه 126
- فرجام سخن 127
- منابع 130
فتح کردند. (1)
دروغ نیز از گناهانی است که میتواند موجب کوتاهی عمر آدمی گردد. بر پایه روایتی، مردی در روزگار امام حسن (ع) به دروغ مدعی شد که هزار درهم از حسن بنعلی (ع) طلبکار است. حضرت همراه آن مرد برای اثبات این دعوی نزد شریح قاضی رفت. شریح به امام حسن (ع) رو کرد و گفت: آیا سوگند میخوری که بدهکار نیستی؟ حضرت فرمود: اگر این مرد سوگند بخورد، من پول را به او میدهم. شریح به آن مرد گفت بگو: «
بِاللهِ الّذی لا الهَ الّا هُوَ عالِمُ الغَیبِ و الشَّهادَةِ
»؛ «سوگند به خدایی که معبودی جز او نیست، دانای غیب و شهود».
امام حسن مجتبی (ع) به آن مرد فرمود: نه، نمیخواهم چنین سوگند بخوری، بگو: «
باللهِ انَّ لَکَ عَلَیَّ هذا وَ خُذِ الالفَ
»؛ «به خدا من این مبلغ را از تو طلب کارم، سپس آن هزار درهم را بگیر».
مرد چنان سوگند خورد که امام فرموده بود، و پول را گرفت، اما همین که از جای برخاست، به رو افتاد و مرد.(2)
11. پیآمدهای جسمی و جانی
گناه، گونهای از بیماری است. خداوند در قرآن کریم، مکر و
1- الکامل، ابن اثیر، ج 1، ص 68.
2- مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 7.