گناه گریزی صفحه 8

عَنِ الشَّجَرَهِ حَمَلَهُ الْحِرْصُ عَلی اَنْ اَکَلَ مِنْها وَ اَمَّا الاِْسْتِکْبارُ: فَاِبْلِیسُ حَیْثُ اُمِرَ بِالسُّجُودِ لِآدَمَ فَأَبی وَ اَمَّا الْحَسَدُ فَاِبْنا آدَمَ حَیْثُ قَتَلَ اَحَدُهُما صاحِبَهُ.(1)

ریشه های کفر سه چیز است: حرص، تکبر و حسد. وقتی آدم از خوردن درخت بهشتی ممنوع شد، حرص بود که وی را به خوردن آن وادار کرد. هنگامی که شیطان به سجده کردن بر آدم مأمور شد، تکبر، او را از سجده بر آدم بازداشت و حسد اما در [وجود ]پسران آدم بود که یکی از آنها را برانگیخت تا دیگری را بکشد.

آن  حضرت در کلام دیگری درباره خشم می فرماید: «اَلْغَضَبُ مِفْتاحُ کُلِّ شَرٍّ؛ غضب و خشم، کلید هر شری است».(2)

3. آثار نیت بر اعمال

بر اساس آموزه های دینی، آدمی علاوه بر اجتناب از گناه، باید از اندیشیدن گناه نیز دوری کند. امام علی علیه السلام در این باره می فرماید: «فِکْرُکَ فِی الْمَعْصِیَهِ یَدْعُوکَ اِلَی الْعَمَلِ بِها؛ اندیشه تو درباره گناه، تو را به افتادن در آن می کشاند.»(3) همچنان که در کلام دیگری می فرماید: «فِکْرُکَ فِی الطّاعَهِ یَدْعُوکَ اِلَی الْعَمَلِ بِهَا؛ فکر تو در فرمان برداری خدا، تو را به عمل کردن بدان فرا می خواند.»(4) خداوند نیز در  قرآن کریم، سکونت در خانه سعادت آخرت را به کسانی وعده داده است که در دل، اندیشه سرکشی و آهنگ فساد نداشته باشند:

تِلْکَ الدّارُ اْلآخِرَهُ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لایُریدُونَ عُلُوًّا فِی اْلأَرْضِ وَ لافَسادًا وَ الْعاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ. (قصص: 83)

1- [1] . اصول کافی، ج 3، ص 396 مترجم.
2- [2] . همان، ص 412.
3- [3] . غرر الحکم و درر الکلم، ترجمه: رسول محلاتی، ج 2، ص 296.
4- [4] . همان.