نقش و جایگاه زینت و تجمل در سبک زندگی اسلامی صفحه 33

علامه طباطبایی در نقد این سخن معتقدند که آیه شریفه هیچ دلالتی بر اصالت برای برخی و تبعیت برای دیگران ندارد و اگر منظور این است که گر چه سیاق آیه سیاق این است که اثبات کند نعمت‌های دنیوی برای مؤمنین خلق شده و لیکن از کلمه" خالصة" استفاده می‌شود که به طور طفیلی غیر مؤمنین با آنان شرکت دارند، آیه شریفه دلالت بر چنین اختصاصی نداشته بلکه بر عکس اشتراک دو طایفه را می‌رساند ضمن اینکه آیات بسیاری وجود دارد که اشاره به در اختیار قرار دادن نعمات بسیار به کافران و به استدراج رسیدن آن ها و عدم متمکن بودن مؤمنین از آن زخارف دنیوی است.

برخی اشکال نموده اند و گفته اند: امر به پوشیدن لباس و تنظیف و آرایش چه معنا دارد؟

رشید رضا جواب داده و می گوید: «این حرف را کسانی می زنند که از تاریخ و امم و سرگذشت ملل گذشته بی خبرند وگرنه آن را سطحی و ساده تلقی ننموده و به اهمیت و ارزش آن پی می بردند چون اکثر مردم نیمه وحشی جزیره نشین و کوهستانی های آفریقا که در جنگل های غارها، تنها یا دسته جمعی زندگی می کردند، زن و مردشان عُریان به سر می بردند.

اسلام به هر قومی از آنان که دست یافت، با امثال آیه مورد بحث، لباس پوشیدن را به آنان یاد داد و ستر عورت را بر ایشان واجب کرد و به سوی تمدن سوق داد».

در واقع امر پروردگار به ضروریات زندگی از قبیل لباس پوشیدن و خود را آراستن از همین باب است که می‌خواهد تربیتش حتی در اینگونه امور ساده و پیش پا افتاده رعایت شده باشد.

گفتار دوم: سفارش استفاده مطلوب از زینت ها به قارون

در برخی دیگر از آیات نیز به طور مشابه به عدم تحریم دنیا و متعلقات آن اشاره شده است.

از جمله در آیه77 سوره مبارکه قصص می فرماید: «وَ ابْتَغِ فیما آتاکَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصیبَکَ مِنَ الدُّنْیا ...».

در این آیه به بیان توصیه های گروه مؤمن جامعه زمانه حضرت موسی علیه السّلام به قارون می پردازد و آنان در بخشی از این توصیه ها او را به استفاده از دنیا به عنوان ابزاری برای رسیدن به آخرت سفارش می نمایند و ابتدا ترغیب به طلب آخرت می نمایند و سپس اشاره می شود که نباید بهره خویش را از دنیا فراموش نمود و به بهانه آخرت طلبی دنیا را رها نموده و رهبانیت پیشه کرد بلکه آنچه در آخرت انسان برداشت می کند عملی است که در دنیا کشت نموده است حال چه نیکو باشد و چه عملی ناشایست و تفاوتش در این است که محصول برداشت شده در آخرت در حالت اول پُر بار و مطلوب و در حالت دوم چیزی جز خسارت برای زارع نمی ماند.

از علی علیه السّلام در تفسیر آیه نقل شده است که: «فی قول الله عز و جل: وَ لا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیا قال: لا تنس صحتک و قوتک و فراغک و شبابک و نشاطک ان تطلب بها الاخرة»: تندرستی و قوت و فراغت و جوانی و نشاطت را فراموش مکن و به وسیله این ( پنج نعمت بزرگ ) آخرت را بطلب.