نقش و جایگاه زینت و تجمل در سبک زندگی اسلامی صفحه 67

در نهج البلاغه از علی علیه السّلام آمده است که: «دنیا و آخرت دو دشمن متفاوت و دو راه جدای از یکدیگر هستند، کسی که دنیا پرست باشد و به آن عشق ورزد به آخرت کینه ورزد و با آن دشمنی خواهد کرد.

آن دو همانند شرق و غرب از هم دورند و رونده به سوی آن دو هرگاه به یکی نزدیک شود، از دیگری دور می گردد».

از طرفی خداوند متعال دنیا را زینت و مایه امتحان و راهی برای وصول به کمالات معنوی و پاداش های اخروی قرار داده است.

نتیجه: اشاره به واقعیت زندگی دنیا و پدیده های مادی و متوجه نمودن انسان به امور باقی و ثواب های ابدی بدین منظور است که جایگاه واقعی زندگی دنیا و پدیده های مادی در مقایسه با امور باقی و اخروی، معلوم شود و زاویه نگاه و چگونگی برخورد و بهره مندی آدمی از آن ها، تنظیم گردد و دنیا بزرگ ترین هدف و نهایت آمال انسان نباشد، بلکه توجه و تلاش او متوجّه امور باقی باشد و دنیا را وسیله ای برای آخرت بداند و در برخورداری از آن، اندازه نگه دارد و زُهد پیشه نماید.

گفتار سوم: باز داشتن از خوی اسراف و تجمل پرستی

اشاره

در برخی از آیات قرآن به خطر اسراف و تجمل پرستی اشاره شده و برای عبرت گیری به سرنوشت فرعون و قارون به عنوان دو نماد تجمل پرستی اشاره گشته است و از پیامبر صلّی الله علیه وآله والسّلم و همگان می خواهد به زخارف دنیوی دل بسته نشوند چراکه خطر دل بستگی به دنیا تا بدان جا است که علاوه بر آثار مخرب روحی و مادی در زندگی فرد تجمل پرست، باعث سرپیچی وی از خدا و پیامبر او می شود و این خطر حتی بیت نبوت را هم تهدید می کند و در پی جریانی همسران ایشان از همین بابت دچار قدری انحراف می شوند که در خطابی آنان را از تجمل پرستی برحذر می دارد.

در آیه31 سوره اعراف خداوند پس از سفارش نمودن به تزیین و تجمل گرایی اشاره به عدم اسراف می نماید.

« یا بَنی آدَمَ خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفین».

خداوند در این آیه پس از سفارش به زینت و نیز اباحه و سفارش به خوردن و آشامیدن با گستره معنایی که دارد سپس به علت آن که طبع زیاده خواه بشر ممکن است از این دستورات پا را فراتر نهد و به جای استفاده عاقلانه و اعتدال‌آمیز از پوشش و تغذیه صحیح، راه تجمل پرستی و اسراف را پیش گیرد، بی درنگ به ضرورت توجه به میزان مصرف و عدم اسراف اشاره می نماید.